انواع مجامع سهام
ارگان تصمیم گیرنده مجامع سهامداران هستند که از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می شود،
انواع مجامع عمومی عبارتند از :
مجمع عمومی موسس 4 وظیفه اصلی به عهده دارد.
- رسیدگی به گزارش مؤسسین و تصویب آن و نیز احراز پذیرهنویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم.
- تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم، اصلاح آن.
- انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت
.
- تعیین روزنامه کثیرالانتشاری که هرگونه دعوت و اطلاعیه بعدی برای سهامداران تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
جمع عمومی عادی ناظر به جریان و فعالیت یک ساله شرکت بوده و دارای وظایف زیر است:
1 - انتخاب هیئت مدیره – هیئت مدیره شرکت از طرف این مجمع انتخاب می شود اغلب هیئت مدیره برای مدتی بیش از یک سال ( مدت دو سال ) تعیین می شوند. هر موقع که مدت خدمت آنها به سر رسید مجمع عمومی ، هیئت مدیره جدیدی انتخاب خواهد نمود . انتخاب هیئت مدیره یکی از اقدامات مهم مجمع عمومی است زیرا هیئت مدیره در حقیقت نماینده دارندگان سهام برای اداره امور شرکت اند و عملیات آنها در نفع و ضرر شرکت خیلی تأثیر دارد .
- 2 انتخاب بازرسان شرکت – بازرس یا بازرسان به تعدادی که در اساسنامه معین شده اند باید از طرف مجمع عمومی انتخاب شوند . بدیهی است بازرس شرکت ناظر به عملیات هیئت مدیره بوده و وسیله اطلاع به صاحبان سهام خواهد بود.
- 3 تصویب ترازنامه – هر شرکت باید در انتهای سال بداند سود و زیان آن چقدر بوده ، و نفع یا ضرر آن چه مقدار است. به این جهت هیئت مدیره صورتی حاکی از مجموعه دارائی و مطالبات و دیون شرکت و صورت حساب دوره عملکرد سالیانه را تهیه می نماید . مجمع عمومی با ملاحظه و دقت در آن تصویب و اگر اشکالی داشته باشد توضیح و اصلاح آن را از هیئت مدیره می خواهد. مسلم است بدون قرائت گزارش بازرس یا بازرسان شرکت در مجمع عمومی اخذ تصمیم نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی معتبر نخواهد بود.
- 4 تقسیم منافع – در منافع شرکت معمولاً برای این که تبعیضی قائل نشوند با نظر مجمع عمومی تقسیم می شود.
5 - تصویب و یا رد پیشنهاداتی که از طرف هیئت مدیره و یا بازرسان و یا یکی از سهام داران می شود.
- 6 تعیین خط مشی شرکت و تصویب و یا اقدام به هر عملی که به صلاح شرکت است مشروط بر این که در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده نباشد.
هرگاه مورد فوق العاده ای برای شرکت به وجود آید که استحضار و تصمیم صاحبان سهام لازم باشد ، و در واقع امری خارج از جریان عادی پیش آمد کند ، مثلاً شرکت بخواهد مدت خود را تمدید و یا سرمایه را زیاد کند و با تصمیم به انحلال خود بگیرد و یا اجازه صدور اوراق قرضه را بدهد ، مجمع عمومی فوق العاده تشکیل می شود.
علت این که این مجامع را فوق العاده نامیده اند اختیارات فوق العاده مجمع است . فرق بین مجمع عمومی عادی را با فوق العاده از تصمیمات آنها می توان پی برد . زیرا مجمع عمومی عادی اموری را که هر شرکت عادتاً در جریان خود قرار دارد رسیدگی می نماید ، و بنا به مقتضیات و فوق العاده پیش آمده است. به موجب ماده 84 اصلاحی در مجمع عمومی فوق العاده باید دارندگان بیش از نصف سهام که حق رأی دارند حاضر باشند . و تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده در هر حال با اکثریت دو ثلث آراء عده حاضرین معتبر خواهد بود . و هرگاه در اولین دعوت حد نصاب مذکور حاصل نشود مجمع برای بار دوم و با حضور بیش از یک سوم سهامی که حق رأی دارند رسمیت یافته و اتخاذ تصمیم خواهد نمود ، مشروط به این که در دعوت دوم نتیجه جلسه اول قید شود .مسلم است تصمیمات در جلسه دوم هم مانند جلسه اول با اکثریت دو ثلث آراء حاضرین خواهد بود. مطالبی که ممکن است در مجمع عمومی فوق العاده تصمیم گرفته شود دادن اختیار نسبت به اشخاص یا عده معین و ایجاد سهم ممتاز باشد و نیز هر نوع تغییر در اساسنامه که روابط بین شرکاء را ایجاد نموده است. بنابراین مجمع عمومی فوق العاده حق دارد :
مدت شرکت را تمدید نماید و یاتقلیل دهد.
نام و مرکز شرکت را تغییر دهد.
سرمایه شرکت را افزایش یا تا میزان حد اقل کاهش دهد.
سهام ممتاز را ایجاد نماید.
موضوع شرکت را تغییر دهد.
در عده مدیران و مدت خدمت آنها و همچنین عده بازرسان تغییراتی بدهد مشروط بر این که عده مدیران از میزانی که در قانون تصریح شده کمتر نباشد و مدت خدمت آنها بیش از دو سال نباشد و مدت خدمت آنها بیش از دو سال نباشد.
مقررات راجع به دعوت مجمع عمومی را تغییر دهد .
اجازه صدور اوراق قرضه را بدهد.
شرکت را قبل از امضاء مدت منحل نماید.
و به جمله در تمام مواد اساسنامه تغییر دهد مشروط بر این که این تغییرات خلاف قانون نباشد . زیرا در بعضی از موارد دستور قانونی به عنوان تکلیف معین شده و چون تراضی اشخاص به خلاف قانون مؤثر نیست لذا مجمع عمومی مثلاً نمی تواند مدت خدمت مدیران را بیش از دو سال قرار دهد و یا تابعیت شرکت را تغییر دهد زیرا قانون مدت خدمت مدیرا را حد اکثر دو سال قرار داده و طبق ماده 94 مقرر شده هیچ مجمع عمومی نمی تواند تابعیت شرکت را تغییر دهد .
تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اغلب در نتیجه احتیاج شرکت بوده و از صاحبان سهام به وسیله مدیران شرکت دعوت به عمل می آید. دستور مجمع عمومی در آگهی دعوت قید می شود تا دارندگان سهام متوجه شوند برای چه منظور و موضوع است و اگر مدارکی دارند همراه بیاورند . ممکن است تشکیل مجمع عمومی فوق العاده ضمن مجمع عمومی سالیانه باشد ، به این طریق که مجمع عمومی هم ترازنامه را تصویب کند و هم اساسنامه را تغییر دهد . در این صورت باید دستور جلسه در آگهی ، در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های شرکت در آن درج می شود تصریح شده باشد .
در مجمع عمومی فوق العاده نیز حضور دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رأی دارند ضروری است .
اگر در اولین جلسه حد نصاب به عمل نیامد و عده کافی حاضر نشدند مانند مجامع عمومی عادی برای بار دوم دعوت به عمل می آید و با حضور بیش از یک سوم سهامی که حق رأی دارند رسمیت یافته و به اکثریت دو ثلث آراء اتخاذ تصمیم خواهد نمود ، مشروط بر این که در دعوت دوم نتیجه جلسه اول قید شده باشد.
با تمام این احوال بر تعهدات صاحبان سهام با هیچ اکثریتی نمی توان افزود زیرا تراضی اشخاص بر علیه دیگران مؤثر نخواهد بود و در صورتی که عده حاضر در مجمع 99 درصد صاحبان سهام باشد و همگی بر ازدیاد تعهد صاحبان اتفاق داشته باشند نسبت به یک درصد که حاضر نشده و یا در رأی موافقت نداشته مؤثر نخواهد بود . بلکه باید تمام دارندگان سهام با افزودن تعهد خود موافق باشند .