عرضه اولیه چیست؟
عرضه اولیه یا عرضه عمومی اولیه یعنی وقتی سهام یک شرکتی برای اولین بار در بورس می‌آید و ما بتوانیم از طریق بورس سهام آن شرکت را بخریم،
این شرکت‌ها احتمالا چند سالی هم فعالیت خوب داشته‌اند و احتمالا سهامشان هم در آن موقع دست یک عده خاصی بوده است ولی تا روز عرضه اولیه سهام این شرکت‌ها هنوز در بورس معامله نشده است
خیلی‌ها اعتقاد دارند که عرضه‌های اولیه در بورس مانند طلا است یعنی ما هرچی بخریم به احتمال خیلی بالایی سود کرده‌ایم، واقعیت هم همین است. در چند سال گذشته می‌توان گفت تمامی عرضه‌های اولیه دارای سود بوده‌اند
این شرکت‌ها احتمالا چند سالی هم فعالیت خوب داشته‌اند و احتمالا سهامشان هم در آن موقع دست یک عده خاصی بوده است ولی تا روز عرضه اولیه سهام این شرکت‌ها هنوز در بورس معامله نشده است
خیلی‌ها اعتقاد دارند که عرضه‌های اولیه در بورس مانند طلا است یعنی ما هرچی بخریم به احتمال خیلی بالایی سود کرده‌ایم، واقعیت هم همین است. در چند سال گذشته می‌توان گفت تمامی عرضه‌های اولیه دارای سود بوده‌اند
اما چطوری موجب سود می‌شود؟
عرضه‌ی اولیه وقتی می‌خواهد صورت بگیرد یک سری تحلیلگر آنها را بررسی می‌کنند و آن شرکت را از نظر قیمت ارزش‌گذاری می‌کنند و متوجه می‌شوند که مثلا قیمت هر سهم این شرکت ۱۰۰۰ تومان ارزش دارد ولی می‌گویند ما با این شرایط خریدار نیستیم،اگر این قیمت را ارزانتر بدهید می‌خریم
خود این شرکت هم این تحلیل‌ها را راجع به قیمت سهام خودش می‌داند اصولا برای اینکه از عرضه‌های اولیه استقبال بشود آنها هم حاضر‌اند قیمت سهام خود را یک مقداری پایین‌تر از ارزش واقعی خودشان بدهند و به فروش برسانند و
اصولا بعد از عرضه‌های اولیه این سهام‌ها تا چند روز ۵+ معامله می‌شود و من توی عرضه‌های اولیه گذشته‌ای که دیدم هر کدام شاید ۱۰ %،۲۰ % ، ۳۰ % طی چند روز قیمتشان رشد کرده اما عرضه اولیه در روز اول بسیار محدود است و بسته به بزرگی آن شرکت و آن حجمی از شرکت که خودش را می‌خواهد به فروش برساند مشخص کننده این است که حدودا به هر نفر چقدر سهام می‌رسد
اصولا برای عرضه‌های اولیه در روز اول یک مقداری مشخص می‌کنند که نمی‌توان در آن روز بیشتر از این سهام آن شرکت را خریداری کرد و از فردای آن روز همه چیز مثل حالت عادی می‌شود و آن سهام مانند بقیه سهام‌هایی که در بورس وجود دارد خواهد بود ولی
روز عرضه اولیه این محدودیت وجود دارد که عدالتی هم بین سهامدارها اتفاق بیافتد یک زمان عرضه اولیه ۵۰۰ هزار تومان به هر کسی می‌رسد و
یا یک وقت هم ۵ میلیون تومان، ۱۰ میلیون تومان و یا عددهای کمتر و بیشتر تقسیم بندی می‌شود و
همان‌طور که گفتم بستگی به بزرگی ارزش آن شرکت دارد و اینکه آنها تصمیم گرفته‌اند چند درصد از شرکتشون را در بازر بورس عرضه کنند
شاید راجع به خصوصی‌سازی هم خیلی چیزها شنیده باشید، خصوصی‌سازی هم در بورس به همین شکل صورت می‌گیرد یک سری شرکت‌های دولتی می‌آیند بخشی از سهامشان را در بازار بورس به فروش می‌رسانند البته
همیشه این شرکت‌ها دولتی نیستند، شرکت ممکن است خصوصی باشد و هم ممکن است دولتی باشد. اصولا لازم است که شما هم شخصا شرکت را بررسی کنید و بعد سهام آن را بخرید اما
همان‌طور که گفتم خیلی‌ها معتقد هستند به دلیل اینکه عرضه‌های اولیه با قیمت‌های خوبی عرضه می‌شود کورکورانه می‌رویم و خرید می‌کنیم و اگر متوجه شویم که این شرکت، شرکت خوبی است شاید مدت‌های زیادی هم با آن بمانیم خیلی از عرضه‌های اولیه هم بوده که بعد از گذشت مدتی قیمت سهامش دو برابر هم شده است اما همان طور که گفتم اصولا عرضه اولیه روزهای اول پس از عرضه شدنش هرروز ۵+ می‌خورد و هر روز صف خرید است
صف خرید یعنی همه می‌خواهند بخرند ولی کسی نیست که بفروشد و یا مقدار کمی می‌فروشند و اصولا کسانی که زودتر ۸:۳۰ صبح دکمه زدن و در صف افتادن شاید گیر آنها در روز دوم به هر مقداری بیاید و بتوانند مقدار بیشتری از آن سهام را بخرند البته
روز دوم و سوم اسمش عرضه اولیه نیست میشه یک شرکت مانند شرکت‌های دیگر که در بورس دارد معامله می‌شود
موقع خرید عرضه اولیه باید خیلی دقت کرد
خود این شرکت هم این تحلیل‌ها را راجع به قیمت سهام خودش می‌داند اصولا برای اینکه از عرضه‌های اولیه استقبال بشود آنها هم حاضر‌اند قیمت سهام خود را یک مقداری پایین‌تر از ارزش واقعی خودشان بدهند و به فروش برسانند و
اصولا بعد از عرضه‌های اولیه این سهام‌ها تا چند روز ۵+ معامله می‌شود و من توی عرضه‌های اولیه گذشته‌ای که دیدم هر کدام شاید ۱۰ %،۲۰ % ، ۳۰ % طی چند روز قیمتشان رشد کرده اما عرضه اولیه در روز اول بسیار محدود است و بسته به بزرگی آن شرکت و آن حجمی از شرکت که خودش را می‌خواهد به فروش برساند مشخص کننده این است که حدودا به هر نفر چقدر سهام می‌رسد
اصولا برای عرضه‌های اولیه در روز اول یک مقداری مشخص می‌کنند که نمی‌توان در آن روز بیشتر از این سهام آن شرکت را خریداری کرد و از فردای آن روز همه چیز مثل حالت عادی می‌شود و آن سهام مانند بقیه سهام‌هایی که در بورس وجود دارد خواهد بود ولی
روز عرضه اولیه این محدودیت وجود دارد که عدالتی هم بین سهامدارها اتفاق بیافتد یک زمان عرضه اولیه ۵۰۰ هزار تومان به هر کسی می‌رسد و
یا یک وقت هم ۵ میلیون تومان، ۱۰ میلیون تومان و یا عددهای کمتر و بیشتر تقسیم بندی می‌شود و
همان‌طور که گفتم بستگی به بزرگی ارزش آن شرکت دارد و اینکه آنها تصمیم گرفته‌اند چند درصد از شرکتشون را در بازر بورس عرضه کنند
شاید راجع به خصوصی‌سازی هم خیلی چیزها شنیده باشید، خصوصی‌سازی هم در بورس به همین شکل صورت می‌گیرد یک سری شرکت‌های دولتی می‌آیند بخشی از سهامشان را در بازار بورس به فروش می‌رسانند البته
همیشه این شرکت‌ها دولتی نیستند، شرکت ممکن است خصوصی باشد و هم ممکن است دولتی باشد. اصولا لازم است که شما هم شخصا شرکت را بررسی کنید و بعد سهام آن را بخرید اما
همان‌طور که گفتم خیلی‌ها معتقد هستند به دلیل اینکه عرضه‌های اولیه با قیمت‌های خوبی عرضه می‌شود کورکورانه می‌رویم و خرید می‌کنیم و اگر متوجه شویم که این شرکت، شرکت خوبی است شاید مدت‌های زیادی هم با آن بمانیم خیلی از عرضه‌های اولیه هم بوده که بعد از گذشت مدتی قیمت سهامش دو برابر هم شده است اما همان طور که گفتم اصولا عرضه اولیه روزهای اول پس از عرضه شدنش هرروز ۵+ می‌خورد و هر روز صف خرید است
صف خرید یعنی همه می‌خواهند بخرند ولی کسی نیست که بفروشد و یا مقدار کمی می‌فروشند و اصولا کسانی که زودتر ۸:۳۰ صبح دکمه زدن و در صف افتادن شاید گیر آنها در روز دوم به هر مقداری بیاید و بتوانند مقدار بیشتری از آن سهام را بخرند البته
روز دوم و سوم اسمش عرضه اولیه نیست میشه یک شرکت مانند شرکت‌های دیگر که در بورس دارد معامله می‌شود
موقع خرید عرضه اولیه باید خیلی دقت کرد
عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ (ثبت سفارش( – Book Building
در این روش نیازی نیست همه راس یک ساعت سفارش را وارد سیستم کنند، بلکه می‌توانید در آرامش قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید. در این روش لازم است شماره قیمت سهام را ارزش‌گذاری کنید تا بتوانید در بازه‌ی مشخص شده قیمت مورد نظر خود را وارد سیستم کنید.
در این روش اصولا یک کف قیمتی در نظر گرفته می‌شود و یک سقف قیمتی که معمولا ۵ الی ۲۰ درصد بالاتر از کف قیمتی کارشناسی شده خواهد بود. در این روش زمان ارسال سفارش مطرح نیست. هر فردی که قیمت بالاتری بگذارد احتمال اینکه بتواند خرید انجام دهد بیشتر است. اما باید دقت کند که خیلی هم سهام را بالاتر از ارزشش خریداری نکند. جهت دیدن توضیحات کامل عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ، فیلم بالای این صفحه را تماشا کنید.
در این روش اصولا یک کف قیمتی در نظر گرفته می‌شود و یک سقف قیمتی که معمولا ۵ الی ۲۰ درصد بالاتر از کف قیمتی کارشناسی شده خواهد بود. در این روش زمان ارسال سفارش مطرح نیست. هر فردی که قیمت بالاتری بگذارد احتمال اینکه بتواند خرید انجام دهد بیشتر است. اما باید دقت کند که خیلی هم سهام را بالاتر از ارزشش خریداری نکند. جهت دیدن توضیحات کامل عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ، فیلم بالای این صفحه را تماشا کنید.
عرضه اولیه با روش حراج (اولویت زمان(
اولا که سازمان بورس اعلام می‌کند چه روزی چه ساعتی شما می‌توانید این سهام را خریداری کنید اصولا وقتی که سازمان بورس این را اعلام می‌کند برای مثال می‌گوید امروز سهام این شرکت با این نماد راس ساعت ۱۲:۴۰ عرضه می‌شود، بازار بورس تا ساعت ۱۲:۳۰ است اما
برای مثال
اگر سازمان بورس می‌گوید شما مجاز هستید هزار تا سهم بخرید و در کامپیوتر ما قیمت آن مشخص شده که مثلا قیمت این سهم هزار تومان می‌تواند معامله بشود
ما باید دقیقا موقع خرید تایپ کنیم من می‌خواهم ۱۰۰۰ تا سهام را به قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کنم
ما باید دقیقا موقع خرید تایپ کنیم من می‌خواهم ۱۰۰۰ تا سهام را به قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کنم
اگر مثلا بنویسیم ۱۰۰۱ سهم
موقعی که کلیک می‌کنیم تا خرید برامون انجام بشود می‌گوید شما مجاز به این تعداد خرید نیستید و ممکن است ما آن عرضه اولیه را ازدست بدهیم ولی
می‌شود کمتر خرید
اگر پول نداشتیم آن مقدار خریداری کنیم می‌توانیم کمتر بخریم پس اگر تا حالا هیچ سهامی در بورس نخریدید بد نیست با عرضه‌های اولیه هم شروع بکنید.
عرضه‌های اولیه تقریبا ماهی یک بار در بورس اتفاق می‌افتد شاید هم ۳ یا ۴ ماه در بورس هیچ عرضه اولیه‌ای رخ ندهد و
هیچ شرکت جدیدی وارد بورس نشود و بعد در یک الی دو ماه عرضه اولیه رخ دهد و انجام بشود
که سود شیرینی هم دارد درست است که برای سهامدارها محدود می‌باشد ولی مانند جایزه‌ای است که بورس به سهامدارها می‌دهد
یک سود تقریبا با احتمال خیلی زیاد تضمینی و اینکه در کوتاه مدت می‌توان آن را بدست آورد
البته باز می‌گویم که هیچ تضمینی در خرید و فروش و معاملات وجود ندارد حتی عرضه‌های اولیه که در چند سال اخیر می‌بینیم
که همشون بعد از باز شدن روزهای بعد مثبت معامله شده‌اند اما اگر یک روز تحلیلگرها اشتباه تحلیل کنند و فردای آن روز متوجه شوند که ما گران خریده‌ایم خوب آن هم احتمال دارد نزول کند پس هیچ قطعیتی در بورس وجود ندارد
بورس شامل ریسک است
که سود شیرینی هم دارد درست است که برای سهامدارها محدود می‌باشد ولی مانند جایزه‌ای است که بورس به سهامدارها می‌دهد
یک سود تقریبا با احتمال خیلی زیاد تضمینی و اینکه در کوتاه مدت می‌توان آن را بدست آورد
البته باز می‌گویم که هیچ تضمینی در خرید و فروش و معاملات وجود ندارد حتی عرضه‌های اولیه که در چند سال اخیر می‌بینیم
که همشون بعد از باز شدن روزهای بعد مثبت معامله شده‌اند اما اگر یک روز تحلیلگرها اشتباه تحلیل کنند و فردای آن روز متوجه شوند که ما گران خریده‌ایم خوب آن هم احتمال دارد نزول کند پس هیچ قطعیتی در بورس وجود ندارد
بورس شامل ریسک است