سهام کنترلی
در یک تعریف ساده سهام کنترلی به سهمی گفته میشود که دارنده آن میتواند از طریق آن به اعمال مدیریت در یک شرکت بپردازد.
دارنده سهام کنترلی از دو طریق میتواند در شرکت اعمال نفوذ کند؛ اول اینکه یک یا چند عضو هیاتمدیره را تعیین کند و دیگر اینکه با در اختیار گرفتن اکثریت اعضای هیاتمدیره بتواند مدیرعامل شرکت را نیز منصوب کند.
میزان سهام لازم برای اینکه در یک شرکت بتوان کنترل یک یا چند عضو هیاتمدیره را به دست گرفت، بستگی به ترکیب سهامداران آن شرکت و تعداد اعضای هیاتمدیره شرکت دارد. در حال حاضر تعداد اعضای هیاتمدیره در اکثریت شرکتها ۵ عضو است. اگر فرض کنیم ترکیب سهامداران به نحوی باشد که سهم خردی وجود نداشته باشد، در آن صورت میزان سهام لازم برای کسب یک عضو هیاتمدیره ۷/۱۶ درصد است؛
اما اگر تعداد اعضای هیاتمدیره به ۷ عضو افزایش یابد، در آن صورت با میزان کمتری (۶/۱۲ درصد) هم میتوان یک عضو هیاتمدیره داشت. از سوی دیگر معمولا در هیاتمدیرهها میتوان با مذاکره رای سایر اعضا را به نفع خود گرفت. در هر صورت با بیش از ۵۰ درصد مالکیت میتوان بلوک مدیریتی را در یک شرکت تصاحب کرد و مدیریت شرکت نیز به دارنده این بلوک خواهد رسید.
دارندگان سهام کنترلی درخصوص داراییها و تصمیمگیریهای شرکت دخالت مستقیم دارند. شخص حقیقی یا حقوقی که سهام کنترلی دارد میتواند در هیاتمدیره تصمیمگیری کند و به عبارتی در راهبری شرکت دخالت میکند. سهام کنترلی به دارنده بلوک این امکان را میدهد که از آخرین اخبار شرکت سریعتر و دقیقتر اطلاع کسب کند. این اطلاعات به طور قطع در تصمیمگیری در بازار سهام اثرگذار است که البته در چارچوب دستورالعمل دارندگان اطلاعات نهانی کنترل میشود.