ساده ترین تعریف برای تبادل ارزهای خارجی، تبدیل یک ارز به ارز دیگر است که مقداری از این تبادل برای خرید و فروش کالا و یا خدمات شرکت ها و دولت ها، هزینه های سفر و خرید جهانگردان و یا سرمایه گذاری اشخاص و بنگاه ها در کشور مورد استفاده قرارمی‌گیرد. البته بیشتر تبادل های ارزی با هدف کسب سود از تفاضل قیمت خرید و فروش انجام می گیرد.

در بازار تبادل ارز جهانی تمامی بانک ها (اعم از تجاری و مرکزی و سرمایه گذاری)، مؤسسات مالی بزرگ، شرکت های چند ملیتی، تاجران، شرکت های بیمه، شرکت های صادرات و واردات، صندوقهای بازنشستگی، سفته بازها و اشخاص حقیقی، ارزهای مختلفی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و ... را معامله می کنند.

این بازار بر خلاف اکثر بازارهای مالی دیگر مکان فیزیکی خاصی نداشته و بانکها، مؤسسات و معامله گران از طریق شبکه الکترونیکی، یک ارز را در مقابل ارز دیگر معامله می کنند. هر چند ماهیت معاملات فارکس، خارج بورس OTC یعنی Over the counter است اما مراکز اصلی تجارت ارز به ترتیب در لندن، نیویورک و توکیو می باشد و بانکها از سراسر جهان در این معاملات شرکت می کنند.

معامله در بازار فارکس در واقع عبارت است از خرید یک ارز و همزمان، فروش ارز دیگر است. ارزها از طریق یک معامله گر یا کارگزار و به صورت جفت ارز معامله می شوند. برای مثال یورو و دلار (EUR/USD) یا پوند انگلیس و ین ژاپن(GBP/JPY).

معامله در فارکس را می توان در دو هدف خلاصه کرد: ۱. ابتدا در نرخ بالا بفروشید و سپس در نرخ پایین بخرید ۲. ابتدا در نرخ پایین بخرید و سپس در نرخ بالا بفروشید.

 

چگونگی معامله در فارکس:

 

با توجه به پیشرفت علوم ارتباطی و در همین راستا شبکه جهانی اینترنت هم اکنون اشخاص نیز می توانند کاملاً در شرایط یکسان با سفته بازان، شرکت های سرمایه گذاری و ... بواسطه کارگزاران (Brokers) که از طریق شبکه الکترونیکی به بانک متصل می شوند و در هر لحظه نرخ ارزها را از بانک های مختلف جمع آوری می کنند و با اتصال به نرم افزار معاملاتی اختصاصی خود(Platform) که در اختیار مشتریان خود نیز قرار داده اند نرخ ارزها  را از شبکه اینترنت به نرم افزار معاملاتی مورد نظر ارسال نموده و مشتریان نیز سفارش خود را از طریق همان نرم افزار به کارگزار مربوطه منتقل می نمایند. در واقع می توان گفت که عامل واسطه بین معامله گران شخصی (Traders) و بازار، کارگزار می باشد و مهمترین نقش کارگزار نیز انتقال سفارشات معاملاتی فرد معامله گر به بازار جهانی می باشد.

 

بنابراین برای انجام معاملات در بازار ارز انتخاب یک کارگزار الزامی می‌باشد. برای انجام معاملات ارزی مشتری بایستی با کارگزار مورد نظرش قرارداد بسته و مبلغ مورد نظر خود را بعنوان سپرده به شماره حسابی که کارگزار مشخص می کند واریز نماید. این سپرده در واقع پشتوانه انجام معاملات می باشد و به نام خود مشتری گشایش می شود، سپس کارگزار نام کاربری و شماره رمز ورود (Password , login name) به حساب معاملاتی گشایش شده را به مشتری می دهد تا به وسیله آن مشتری بتواند از طریق نرم افزار معاملاتی که در اختیارش قرار داده است و از طریق شبکه اینترنت به حساب معاملاتی خود دسترسی پیدا نموده و به راحتی به انجام معاملات ارزی مبادرت نماید و هر گونه تغییری (حسابرسی سود و ضرر، و وضعیت سرمایه و ... ) که در اثر انجام معاملات ارزی حاصل شود را به صورت همزمان در بخش حسابداری نرم افزار معاملاتی خود که شامل موارد زیر می‌باشد ملاحظه نماید:

 

۱ – نوع ارز مورد معامله  ۲ – قیمت انجام شده معامله  ۳– سایز یا حجم معامله ۴ – تعیین نوع عملیات (خرید یا فروش) و بر اساس این متغیرها کارگزار اقدام و در ازای این خدمات کارمزد معاملاتی (Spread) دریافت می کند.

فعالیت اشخاص حقیقی و حقوقی در فارکس در ۵ مورد مصداق پیدا می کند:

 

۱ – معامله گری ۲ – عملیات بروکری ۳ – نمایندگی بروکر ۴ – آموزش ۵ –فروش سیگنال و اکسپرت 

 

نرم افزارهای معاملاتی:

 

هر کارگزار یا بروکر بازار فارکس جهت انجام دستورات معاملاتی مشتریان، به محیطی نیاز دارد تا از طریق آن بتواند با مشتری های خود ارتباط برقرار کرده و در عین حال که آنها را از روند قیمت ها آگاه می سازد شرایطی را فراهم سازد که بر اساس آن بتوان مراحل انجام یک معامله را به ثبت رساند.

اصولاً این مراحل شامل دریافت تقاضاهای پیش خرید و پیش فروش و باز و بستن معاملات بر روی کالاها یا ارزهای بخصوص است که هر کارگزار به کاربران خود بر اساس آن سرویس می دهد. برای رفع این مشکل هر بروکری از«پلت فرم»های خاصی استفاده می کند که گاهی ممکن است در میان بسیاری از آنان مشترک باشد مانند نرم افزار «متاتریدر» (Metatrader).

یکی از معروفترین نرم افزار معاملات بازار فارکس نرم افزار متاتریدر محصول یک شرکت روسی بنام MetaQuotes می باشدکه به وسیله آن می توان در بازار «فیوچرز» و CFD نیز معامله کرد. آخرین نسخه این نرم افزار در حال حاضر Metatrader4 است که از سایت فوق الذکر قابل دانلود است و تا کنون بیش از ۲۰ زبان مختلف دنیا از جمله فارسی را پشتیبانی می کند.

 

روشهای معاملاتی: 

 

دو روش اصلی برای تحلیل و پیش بینی بازار وجود دارد:

۱ – روش تحلیل بنیادی ۲ – روش تحلیل تکنیکی.

۱ – روش بنیادی: آیا تا کنون فکر کرده اید که نرخ مبادله در اثر چه مسایلی تغییر می کنند؟ چرا نرخ مبادله یورو به دلار از ابتدای سال ۲۰۰۷ تا بیش از ۲۷۰۰ واحد افزایش و سپس تا حدود ۳۷۰۰ واحد کاهش داشته است؟

در پاسخ به چنین سؤالاتی بایستی گفت در بازارهای پویا و فعال، قیمت ها در اثر تغییر میزان عرضه و تقاضا تعیین می شوند و بر این اساس ما در تحلیل بنیادی به دنبال آن هستیم تا مشخص کنیم چه عواملی موجب میزان عرضه و تقاضا می گردند.

یکی از بهترین و متداول ترین دسته بندی های بنیادهای اقتصادی تقسیم آن به چهار عامل زیر می باشد: الف) عوامل اقتصادی ب) عوامل مالی ج) رویدادهای سیاسی اجتماعی د) بحران ها.

۲ – روش تکنیکی: تحلیل تکنیکی بررسی تغییرات قیمتهای پیشین، به منظور پیش بینی تغییرات آتی قیمتها می‌باشد. اغلب از تحلیل گران تکنیکی به عنوان «چارتیست» یاد می شود. چرا که برای تحلیل هایشان اتکای زیادی به نمودارها دارند.

در ابتدای قرن بیستم، تئوری «داو» (DOW) بنیان گذاری شد که بعدها به عنوان تحلیل تکنیکی نوین شناخته شد. تئوری «داو» از ابتدا ترکیب کاملی نبود بلکه به مرور با کنار هم قرار دادن اجزایی از میان نوشته های «چارلز داو» در طی چندین سال تکمیل شد. از میان قضیه های نقل شده از «داو» سه تا از آنها برجسته می باشند: الف) قیمت معرف همه اطلاعات می باشد. ب) تغییرات قیمت کاملاً تصادفی نیست. ج) اینکه چه اتفاقی افتاده (پیشینه قیمت) بسیار مهمتر است از چرایی آن (چرا اتفاق افتاده).