صف خرید و صف فروش در تابلوی معاملاتی بورس اوراق بهادار به چه معنا است؟
این مطلب به شرح مختصر و ساده صف خرید و صف فروش در تابلوی معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد.
عرضه (فروشنده) و تقاضا(خریدار)، طرفین اصلی برای انجام معامله بر سر یک کالا یا خدمت به شمار می آیند. در فرآیند معامله در بازار بورس اوراق بهادار نیز همانند سایر بازارها، طرف عرضه همان فروشندگان هستند که تمایل دارند سهام خود را بفروش برسانند و طرف تقاضا نیز خریداران یک سهم هستند که تمایل دارند آن سهم را بخرند.
سایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادر تهران است و این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا تمامی اطلاعات لازم در خصوص یک سهم را از آن استخراج نمایند.
در این سایت با کلیک بر روی دیده‌بان بازار و یا علامت ذره‌بین، می توان سهم مورد نظر را برای خرید یا فروش انتخاب کرد و اطلاعات آن را بررسی نمود.
اما گاهی ممکن است معاملات یک سهام از شرایط عادی خارج شود، مثلاً عرضه کنندگانی باشند و خریدارانی وجود نداشته باشد یا بالعکس٫
زمانی ممکن است به دلایل مختلف سهام یک شرکت ارزنده تر شود و تقاضا برای یک سهم بالا برود، در این هنگام عرضه کنندگان به منظور افزایش قیمت آن سهم، از فروش خودداری می‌نمایند و صفی از خریداران تشکیل می‌شود بدون آنکه فروشنده ای حاضر به فروش شود. در این هنگام با مراجعه به صفحه مربوط به آن سهم در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران مشاهده می‌شود که فقط بخش خریداران تابلو معاملات به رنگ سیاه (فعال) است و اطلاعات مربوط به فروش آن سهم به رنگ خاکستری (غیرفعال) است. چنین حالتی را صف خرید آن سهم گویند.
به زبان ساده تر وقتی اخبار و اطلاعات مثبت در مورد یک سهم در بازار منتشر شود، آن سهم با اقبال خریداران مواجه شده و به علت ارزش سهم و پیش‌بینی افزایش قیمت آن در روزهای آتی، تعداد بیشتری از افراد، علاقه‌مند به خرید آن سهم می‌شوند. در این مرحله فروشندگان نیز به دلیل آنکه قیمت سهم مذکور افزایش بیشتری پیدا کند، از فروش آن خودداری می‌نمایند. تشکیل صف خرید برای یک سهم در تصویر زیر مشخص شده است.
از دیگر سو و در شرایطی متفاوت ممکن است عکس موارد ذکر شده رخ دهد، به این معنی که به دلایل مختلف نظیر انتشار اخبار منفی، تعدیل منفی یا زیانده بودن یک شرکت، عرضه سهام آن شرکت با افزایش مواجه شود. در این صورت متقاضیان خرید آن سهم برای کاهش قیمت بیشتر، از خرید خودداری می‌نمایند. در این شرایط در طرف عرضه صفی از فروشندگان ایجاد می‌شود و در طرف تقاضا، خریداری تمایل ندارد تا آن سهم را خریداری کند. در چنین زمانی با مراجعه به صفحه مربوط به سهم مذکور در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده می‌شود که فقط بخش عرضه (فروشندگان) تابلو معاملات به رنگ سیاه و فعال است و اطلاعات مربوط به خرید آن سهم به رنگ خاکستری و غیرفعال است. چنین حالتی را صف فروش برای سهم مورد نظر گویند.
لازم به ذکر است که صف خرید و صف فروش همیشگی نیست، فقط گاهی بنا به دلایلی ممکن است برای سهم یا سهامی این صفوف تشکیل شود.
نکته دیگر آنکه وقتی سهمی صف فروش یا صف خرید دارد، در زمان ارسال سفارش فروش یا خرید، استفاده از حجم نمایشی، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، زیرا در این حالت سفارش خرید/فروش به اندازه حجم نمایشی مشخص شده انجام می شود و مابقی سفارش به انتهای صف می‌رود.