سهام شرکت ها
سرمایه هرشرکت سهامی، به قسمتهای مساوی تقسیم میشود که به هر یک از این قسمتها یک سهم گفته میشود. هر سرمایهگذار به میزان سهامی که خریداری می نماید در داراییها و منافع شرکت سهیم است. مالکان سهام عادی حق اعمال رای در مجامع عمومی شرکت را دارند.
مجامع عمومی شرکت ها
مجمع عمومی شرکت سهامی از اجتماع صاحبان سهام تشکیل میشود. مجامع عمومی به ترتیب عبارتنداز:
– مجمع عمومی موسس
– مجمع عمومی عادی
– مجمع عمومی فوق العاده
مجمع عمومی مؤسس
تصویب طرح اساسنامه شرکت، انتخاب اولین مدیران و بازرسان، تعیین روزنامه کثیرالانتشار و رسیدگی به گزارش موسسین از وظایف این مجمع میباشد.
مجمع عمومی عادی
این مجمع سالی یکبار و موقعی که در اساسنامه پیش بینی شده است برای رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و رسیدگی به گزارش مدیران و بازرس یا بازرسان و سایر امور مربوط به حسابهای سال مالی تشکیل میشود. انتخاب مدیران و بازرسان و تصمیم گیری در خصوص تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام از جمله وظایف این مجمع میباشد. سودی که در مجمع، جهت تقسیم بین سهامداران تعیین میشود را اصطلاحاً سود نقدی مینامند. در صورت وجود منافع، تقسیم ده درصد از سود ویژه سالانه بین صاحبان سهام الزامی است. پرداخت سود به صاحبان سهام باید حداکثر ظرف هشت ماه پس ازتصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد. به طورکلی مجمع عمومی عادی می تواند نسبت به کلیه امور شرکت بجز آنچه که در صلاحیت مجمع عمومی موسس و فوق العاده است تصمیم بگیرد. لذا در صورتی که نیاز به تشکیل مجمع عمومی عادی به غیر از مجمع عمومی عادی سالیانه باشد، اصطلاحاً آن را مجمع عمومی عادی به طور فوقالعاده مینامند.
مجمع عمومی فوقالعاده
هرگونه تغییر در مواد اساسنامه یا در سرمایه شرکت یا انحلال شرکت قبل از موعد منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده میباشد. تصمیمات مجمع عمومی عادی شامل پرداخت سود و مجمع عمومی فوقالعاده شامل افزایش سرمایه تنها برای سرمایهگذارانی که در زمان برگزاری مجمع سهامدار هستند قابل اجرا میباشد.
تصمیمات مجمع عمومی عادی شامل پرداخت سود و مجمع عمومی فوقالعاده شامل افزایش سرمایه تنها برای سرمایهگذارانی که در زمان برگزاری مجمع سهامدار هستند قابل اجرا میباشد.
افزایش سرمایه
هرگاه شرکت برای توسعه فعالیتهای خود به منابع مالی جدید نیاز داشته باشد، با پیشنهاد هیئت مدیره، سهامداران شرکت افزایش سرمایه را در جلسه مجمع عمومی فوقالعاده مورد بررسی و رأیگیری قرار میدهند و در صورت تصویب سرمایه شرکت به میزان تصویب شده افزایش مییابد.
شرکتها از سه روش میتوانند سرمایه خود را افزایش دهند. الف) از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه ب) از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم ج) از محل صرف سهام.
در روش اول، سرمایهگذار متناسب با سهام تحت مالکیت و به نسبت افزایش سرمایه، سهام جدید را بدون پرداخت وجه دریافت مینماید. سهامی که در این روش منتشر و به سهامداران تعلق میگیرد را اصطلاحاً سهام جایزه مینامند.
در روش دوم، شرکت به منظور افزایش سرمایه ابتدا به سهامداران خود این حق را میدهد تا در افزایش سرمایه شرکت کنند. شرکت این حق را به صورت برگه هایی به نام حق تقدم به سهامداران خود ارائه می کند. در این حالت سهامدار باید به ازای هر سهم جدید مبلغ یک هزار ریال به حساب شرکت واریز کند. البته در صورتی که سهامدار مطالباتی از شرکت داشته باشد، میتواند از محل مطالبات این مبلغ را پرداخت کند.
در روش سوم با سلب حق تقدم سهامداران، سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه به قیمت بازار مورد پذیرهنویسی کلیه متقاضیان قرار میگیرد. (پذیرهنویسی، فرآیند خرید اوراق بهادار از شرکت در زمان تأسیس یا افزایش سرمایه را گویند)
علاوه بر این چنانچه سرمایه گذار تمایل به استفاده از این حق را نداشته باشد می تواند برگه حق تقدم خود را در مهلت مقرر در بازار به فروش رسانده و حق استفاده از آن را به دیگری منتقل نماید.
کارمزد معاملات سهام
با خرید و فروش سهام درصدی به عنوان کارمزد معاملات از حساب سرمایه گذار کسر می گردد. این نرخ برای سهام موجود در بورس و فرابورس متفاوت است. علاوه بر این درصدی نیز به عنوان مالیات در زمان فروش از حساب سرمایه گذار کسر می شود. کارمزد و مالیات معاملات سهام در بورس و فرابورس به شرح زیر می باشد:
کارمزد معاملات سهام در بورس
– کارمزد خرید: ۰٫۴۸۶ درصد
– کارمزد فروش: ۰٫۵۲۹ درصد
– مالیات فروش: ۰٫۵ درصد
کارمزد معاملات سهام در فرابورس
– کارمزد خرید: ۰٫۴۷۴ درصد
– کارمزد فروش: ۰٫۵۱۱ درصد
– مالیات فروش: ۰٫۵ درصد