گروه بورس ژاپن (JPX): بررسی بورس توکیو و اوساکا

گروه بورس ژاپن (JPX) از ادغام دو بورس فعال در بازار ژاپن یعنی بورس اوراق بهادار توکیو و بورس اوساکا در سال 2013 ایجاد شد.

این دو بورس که در گذشته رقیب قدیمی و سنتی یکدیگر به حساب می‌آمدند، هم اکنون تحت عنوان شرکت هلدینگ گروه بورس ژاپن، عملیات مشترک مربوط به معاملات اوراق و ابزار مشتقه را انجام می‌دهند.

این ادغام به علت کاهش رتبه بورس اوراق بهادار توکیو از دومین بورس بزرگ دنیا و جانشینی بورس چین به جای ژاپن در سال 2008 انجام شد.
 

اقداماتی که موجب ادغام بورس‌های بزرگ کشور ژاپن شد، توانسته باعث کاهش بار مالی وارد آمده بر دو بازار بورسی اوراق بهادار توکیو و بورس اوساکا و سهامدارانش شود.

همانطور که گفته شد، بورس ژاپن جایگاه رتبه دومی متعلق به خود را به عنوان بزرگترین بازار بورس دنیا را در سال 2008 به بورس چین داد.

کارشناسان معتقدند از دلایل کاهش شاخص بورس ژاپن این است که اوراق قرضه در مقایسه با سهام در این بورس، توجه سرمایه‌گذاران بیشتری را به خود جذب نموده و بسیاری از شرکت‌ها با توجه به افزایش نرخ‌ها و هزینه‌های گرفتن وام، اقدام به فروختن سهام‌های خود نموده‌اند.

گروه بورس ژاپن (JPX)، بازارهای ارز مبادلات مالی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا مکان‌های قابل اعتماد برای تجارت اوراق بهادار و دیگر ابزارهای مالی مشتق شده را به فروش برسانند.

علاوه بر ارائه زیرساخت‌های بازار و داده‌های بازار، JPX همچنین خدمات پاکسازی و توزیع را از طریق یک طرف مرکزی فراهم می‌کند و نظارت تجاری را برای حفظ یکپارچگی بازار‌ها انجام می‌دهد.

در راستای همکاری به عنوان یک گروه مبادله‌ای برای ارائه طیف گسترده‌ای از خدمات، گروه بورس ژاپن در تلاش است تا اطمینان بازارهای قابل اعتماد را به خود جلب کند و راحتی بیشتری برای همه کاربران بازار ایجاد کند.

این گروه، هم اکنون بعد از دو شرکت بورسی و مالی بزرگ دنیا یعنی NYSE Euronext و ‌OMX، سومین بازار بورس بزرگ جهان به حساب می‌آید و تحت عنوان بزرگترین بازار بورس آسیا در دفتر مرکزی خود در شهر چئوکو در توکیو مستقر است.

سازمان مقررات ارز مبادله ژاپن

سازمان مقررات ارز مبادله ژاپن (JPX-R) یک سازمان مستقل خودتنظیم است که برای حفظ یکپارچگی در بازارهای اوراق بهادار ژاپن ایجاد شده است.

این سازمان متشکل از فعالیت‌های خودنظارتی نظیر بررسی شرکت‌های فهرست شده، انطباق شرکت‌های فهرست شده، نظارت بر بازار و بازرسی از شرکت‌کنندگان تجاری (شامل کارگزار‌ها و نمایندگی‌های مجاز به دسترسی مستقیم به سیستم عامل‌های معاملاتی بورس اوراق بهادار توکیو یا بورس اوساکا) است.

بیزنس مدل گروه بورس ژاپن

گروه بورس ژاپن(JPX)، یک زیرساخت بازار منصفانه و مطمئن را فراهم می‌کند و در عوض هزینه‌هایی از شرکت‌های اوراق بهادار، صادرکنندگان، فروشندگان اطلاعات و دیگر کاربران بازار دریافت می‌کند.

جریان درآمد اصلی گروه بورس ژاپن عبارتند از:

• درآمد خدمات تجاری
• درآمد خدمات پاکسازی
• درآمد خدمات لیستینگ (فهرست کردن اوراق بهادار)
• درآمد خدمات اطلاعاتی

دقت به بیزینس مدل گروه بورس ژاپن کمک می‌کند تا دیگاه دقیقی نسبت به این نوع از بورس پیدا کنید. به ویژه برای کسانی که به اقتصاد بین المللعلاقه‌مند هستند، توجه به جریان درآمدی این گروه جالب توجه خواهد بود.

در ادامه سعی می‌کنیم اطلاعات دقیق تری از هر دو بورس پیش از ادغام در اختیار شما قرار دهیم. هرچند سرمایه گذاری ایرانیان در بورس ژاپن مشکلات زیادی را در پی دارد؛ با این حال آشنایی با این بورس نکات آموزشی زیادی برای فعالان اقتصادی دارد.

بورس توکیو

1 ژوئن سال 1878 زمانی است که بازار معاملات سهام به عنوان نماد اوراق بهادار و بازارهای مالی ژاپن متمرکز شد. متمرکز شدن معاملات جهش بزرگی در وضعیت بازار سهام بود و شرایط اقتصادی خاصی را در این زمان ایجاد کرد.

معاملات سهام توکیو در 30 آوریل 1999 در تلاش برای سرعت بخشیدن به سرعت معاملات و کاهش هزینه‌های معاملات اوراق بهادار شرکت‌های عضو بسته شد. این تصمیم به دنبال ایجاد بهره وری بیشتر در بازار توکیو گرفته شد.

در نهایت، بورس اوراق بهادار توکیو (TSE) در تاریخ 9 مه 2000 به عنوان نماد جدید بازار توکیو افتتاح شد.

بورس اوراق بهادار توکیو بازار سهام اصلی ژاپن، واقع در توکیو و یکی از بزرگترین بازارهای جهانی اوراق بهادار بود.

همانطور که گفته شد، انجام مبادلات برای اولین بار در سال 1878 شروع شد. در واقع این بازار به این علت افتتاح شد تا اوراق قرضه دولتی که اخیرا به سامورایی‌های سابق صادر شده بود، عرضه شود.

در ابتدا، اوراق قرضه دولتی، طلا و نقره ارزهای اصلی بخش عمده‌ای از تجارت مبادلات را تشکیل می‌داد. البته با رشد و نوسازی اقتصاد ژاپن، تجارت سهام در دهه 1920 غالب شد.

بورس توکیو، همراه با سایر بورس‌های ژاپنی، از 1945 تا 1949 بسته شد و پس از اینکه توسط مقامات اشغالگر آمریکا سازماندهی شد، دوباره فعال شد.

در دهه پس از جنگ، بورس توکیو اهمیت بیشتری نسبت به رقیب اصلی خود یعنی بورس اوراق بهادار اوساکا داشت و در اواخر قرن بیستم، بیش از 90 درصد از معاملات اوراق بهادار در ژاپن را تشکیل می‌داد.

همزمان با رشد پدیده اقتصاد ژاپن، در سال 2001 بورس توکیو تبدیل به یک شرکت سهامی عام شد. بورس توکیو توانست به عنوان یکی از مهمترین بورس‌های آسیایی در آن زمان خود را مطرح کند.

تا پیش از اقدام دو بورس توکیو و اوساکا، بورس اوراق بهادار توکیو با عضویت 225 شرکت بزرگ ژاپن یک ابزار مبادلاتی مالی مجاز تحت قانون مالی و بورس اوراق بهادار ژاپن محسوب می‌شد.

بورس توکیو در ارائه امکانات بازار برای تجارت اوراق بهادار، انتشار قیمت‌های سهام، تضمین تجارت عادلانه اوراق بهادار و دیگر ابزارهای مالی و سایر مسائل مربوط به بهره برداری از بازار ابزار مبادلاتی مالی، فعالیت داشت.

فعالیت بورس توکیو باعث شد تا اقتصاد ژاپن رشد نسبتا مناسبی را در سال‌های مختلف داشته باشد و همین موضوع اهمیت این بورس را برای دولتمردان ژاپن به رخ کشانید.

دو شاخص مهم بورس اوراق بهادار توکیو عبارت‌اند از:

1. شاخص قیمت سهام توکیو TOPIX
2. شاخص قیمت سهام نیکی Nikkei 225

بورس اوراق بهادار توکیو (TSE) هم اکنون با عضویت ۲،۲۹۲ شرکت فهرست شده و با بازاری به ارزش 3.8 تریلیون دلار از امتیاز عضویت در فدراسیون بورس‌های سهام آسیا و اقیانوسیه (AOSEF) برخوردار است.

همچنین بورس اوراق بهادار توکیو در تلاش است تا برای تطبیق نیازهای متنوع سرمایه‌گذاران، تنوع مناسبی در بازار خود ایجاد کند. محصولاتی مانند ETF‌ها (صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس) و ETNها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند تا از تخصیص دارایی متنوع تر با هزینه‌های کمتر استفاده کنند.

نکته پایانی در مورد بورس توکیو که امروزه عضوی از گروه بورس ژاپن شناخته می‌شود، سیستم معاملاتی خاص این بورس است. سیستم معاملاتی بازار نقدی بورس اوراق بهادار توکیو به arrowhead معروف شده که ترکیبی از تاخیر کم، قابلیت اطمینان بالا و مقیاس پذیری مناسب است.

این سیستم معاملاتی با بهترین سطح تاخیر در پردازش سفارشات و توزیع داده‌ها و همچنین سیستم حفاظت از داده‌ها که در نوع خود بهترین سیستم معاملاتی جهان است کار می‌کند.

به طور کلی بورس توکیو توانسته دیدگاه مناسبی از خود برجای بگذارد و همین موضوع باعث علاقه سرمایه گذارانی از خود ژاپن و دیگر کشورها برای ورود با این بورس شده است.

بورس اوراق بهادار اوساکا (OSE)

مکان بورس اوراق بهادار اوساکا به جنوب شرقی پل نانیوباشی (پل شیر) نسبت داده شده و به خاطر ساختمان یخبندان آن مشهور شده است. این ساختمان دارای نمای بزرگ استوانه‌ای سفید و لابی ورودی با شیشه‌ای با رنگ‌آمیزی باشکوه است.

مبدا مبادلات اوساکا به دوره اولیه Edo بر‌می‌گردد. در اطراف دوره جو و کانبون (1652-1673)، افسران فئودالی از سراسر ژاپن انبارهای خود را در اوساکا تأسیس کردند تا برنج مازاد مالیاتی خود را ذخیره و به فروش برسانند.

یکی از تأثیرگذارترین تجار برنج Yodoya بود. بعضی از بازرگانان به تدریج برای ایجاد یک بازار در این منطقه جمع شدند. این بازار “Yodoya-Komeichi” نامیده شد.

گفته می‌شود این بازار، اولین بازار معاملات اوراق بهادار در ژاپن است. بعدها این بازار به Dojimaand منتقل شد و به طور رسمی به عنوان “بورس Dojima برنج” توسط دولت ژاپن در سال 1730 تصویب شد.

بورس اوراق بهادار اوساکا (OSE) که قوانین و مقرارت آن در ماه می‌ تهیه و در ماه ژوئن سال 1878 تاسیس شد، یک ابزار مبادلاتی مالی مجاز تحت قانون مالی و بورس اوراق بهادار ژاپن است که در ارائه امکانات بازار برای تجارت اوراق بهادار، انتشار قیمت‌های سهام، تضمین تجارت عادلانه اوراق بهادار و دیگر ابزارهای مالی و سایر مسائل مربوط به بهره برداری از بازار ابزار مبادلاتی مالی، فعالیت دارد.

نهایتا در سال 2012، بورس اوراق بهادار توکیو (TSE)، بورس اوراق بهادار اوساکا (OSE) را خریداری کرد. بورس اوراق بهادار توکیو نیز در سال 2013 با شرکت Japan Exchange Group تحت عنوان گروه بورس ژاپن (JPX) ترکیب شد.

شاخص معاملات آتی سهام و شاخص‌های موجود در بازار OSE عبارت اند از :

• Nikkei 225 Futures
• Nikkei 225 mini
• Nikkei 225 Options
• TOPIX Futures

برای بهبود راحتی سرمایه‌گذاران، بورس اوراق بهادار اوساکا به تقویت رقابت بازارهای مالی و معرفی محصولات جدید، بر اساس شاخص‌های داخلی و خارجی و بررسی قوانین معاملاتی خود ادامه خواهد داد.

به طور کلی خرید بورس اوساکا توسط بورس توکیو باعث شد این بورس که قدرت کمتری داشت، جان تازه ای گرفته و دوباره به دوران اوج خود بازگردد.