سامانه بورسی سجام چیست؟

بازار سرمایه از زمانی که شروع به کار کرده است تا به حال توانسته با تغییرات مختلفی رو به رو شود. این یکی از ویژگی‌های مهم این بازار است.

یکی از این تغییرات مهم در سال ۱۳۸۴ با ورود تکنولوژی و بستر الکترونیک به بازار سرمایه اتفاق افتاد. در این زمان مقررات نهادهای مالی و بازارها به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و این شروع یک تغییر و تحول مثبت در بازار سرمایه بود.

بعد از این اتفاق خرید و فروش‌هایی که به صورت حضوری و تلفنی انجام می‌شد، به صورت الکترونیکی صورت می‌گرفت. امروزه این مسئله به یک موضوع عادی تبدیل شده است به طوری‌که معاملات بورسی به صورت کاملا آنلاین قابل انجام است.
 

به همین دلیل در بین کارگزاری‌ها رقابت شدیدی برای جذب مشتریان جدید صورت گرفته است. در این بین یکی از موضوعاتی که توانسته رویه سنتی خود را حفظ کند، روش‌های سود پرداختی است که توسط شرکت‌های سهامی انجام می‌گیرد.

به جزء سود پرداختی روش‌های ثبت‌نام در نهادهای مالی مختلف همانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری و… از رویه‌های سنتی استفاده می‌کنند. حال می‌خواهیم در این مقاله به بحث در مورد سامانه بورسی سجام بپردازیم و به این نتیجه برسیم که این سامانه می‌تواند تا چه حدی برای سرمایه‌گذاران مفید باشد.

آشنایی با سامانه‌های مختلف کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاران به سادگی به آنچه که نیاز دارند دسترسی پیدا کنند.

سایت سامانه سجام بورس

با ورود به سایت سامانه سجاد می‌توانید به عنوان سرمایه‌گذار ثبت‌نام کنید. در این حین باید اطلاعاتی از قبیل اطلاعات هویتی، بورسی، بانکی و محل سکونت خود را ثبت کنید. دقت کنید که تمام اطلاعات وارد شده را با دقت انجام دهید.

سایت سامانه سجام به نشانی www.sejam.ir در دسترس عموم افراد است که می‌توانید به آن مراجعه و ان را مورد بررسی قرار دهید. این سایت به عنوان مرجع و منبع اصلی اطلاعات و داده‌های سرمایه‌گذاران بازار بورس شناخته می‌شود.

شما باید همانطور که در این سایت اطلاعات خود را وارد می‌کنید، در صورت تغییر محل سکونت، شماره حساب و یا اشتباه تایپی با ورود به سامانه آن را اصلاح کنید.

بعد از ثبت‌نام نهایی می‌توانید اطلاعات خود را در همین سایت به طور کامل مشاهده کرده و اگر باز نیاز به تغییری وجود دارد آن را اعمال نمایید‌. همچنین می‌توانید تمام اخبار و اطلاعیه‌های مربوط به تغییر و یا اضافه کردن اطلاعات احتمالی را در این سامانه مشاهده کنید‌.

سجام چیست؟

سجام کلمه مخفف شده سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان است و توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تشکیل شده است. سامانه سجام که زیر نظر سازمان بورس مشغول به فعالیت است، تلاش می‌کند تا خدمات سریع‌تر و بهتری را به سرمایه‌گذاران ارایه دهد.

این سامانه بورسی به صورت یکپارچه و فراگیر عمل می‌کند. تمامی سرمایه‌گذارانی که در سامانه سجام ثبت‌نام کرده‌اند باید تمامی اطلاعاتی که از آنها خواسته شده را تکمیل کنند تا در آینده به هیچ مشکلی برنخورند. همچنین تمامی افراد جدید الورود به بورس باید به کارگزاری‌ها مراجعه کنند و تمامی اطلاعاتی که از آنها خواسته‌اند را به طور کامل در اختیار آنها قرار دهند.

برای این کار سرمایه‌گذاران باید وارد سامانه سجام شوند و اطلاعات خود را وارد کنند. برای پر کردن فرم‌ها می‌توانید به سایت‌های مختلف سر بزنید و از توضیحات آنها در این خصوص استفاده کنید‌. با انجام این کار و تکمیل فرم‌های موجود در سامانه سجام، کارگزاری بعد از زمان مشخصی کد بورسی و کد معاملاتی را برای سرمایه‌گذاران صادر می‌کند.

در اوایل سال ۱۳۹۷ و در چندین مرحله به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران فرصت داده شده تا اطلاعات خود را در سامانه سجام به طور کامل ثبت کنند. پایان شهریور سال ۹۷ مرحله اول این فرصت بود همچنین آخرین فرصتی که به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در این رابطه داده شد تا پایان سال ۹۷ بود. معامله‌گران باید اطلاعات هویتی خود را تا این زمان تکمیل و ثبت می‌کردند.

افرادی که در زمان تعیین شده اطلاعات خود را کامل نکرده باشند و ثبت‌نام اولیه را در این سامانه انجام ندادند، دیگر نمی‌توانستند معامله‌ای انجام دهند و تمام معاملات آنها بسته شد.

این مشکل فقط برای افرادی که قبلا در این سامانه وارد شده بودند وجود داشت؛ ولی این مشکل دیگر برای افراد جدیدالورود وجود ندارد زیرا باید در همان مرحله اول تمام فرم‌ها را به دقت تکمیل کنند. به افراد جدیدالورود بعد از پر کردن فرم‌های موجود در سامانه سجام کد معاملاتی تعلق می‌گیرد و آنها می‌توانند با استفاده از این کد معاملات خود را انجام دهند.

بعد از ثبت‌نام در سامانه سجام یک کد ۱۰ رقمی برای شما ارسال می‌شود که باید از آن نگهداری کنید. این کد در همان مرحله ثبت‌نام برای شما ارسال نمی‌شود؛ بلکه تقریبا یک ماه بعد از تکمیل اطلاعات به صورت پیامک به شما داده خواهد شد.

بعد از ثبت‌نام در سایت سامانه سجام، تنها یک مرحله از آن را انجام داده اید و برای ثبت‌نام نهایی باید به یکی از شعب‌های منتخب دفاتر الکترونیک دولت یا کارگزاری مراجعه کنید و ثبت اطلاعات نهایی را در سامانه سجام به پایان برسانید.

عدم توجه به مراحل ثبت نام و اخذ کد بورسی باعث می‌شود تا مدت زمانی از شما برای ورود به بورس و انجام معاملات هدر رود. در نتیجه بهتر است بر طبق روال توضیح شده برای ثبت نام در سامانه سجام اقدام کرده و سپس برای مراحل بعدی آماده شوید که مراجعه حضوری است.

مزایای سامانه سجام

قبل از راه اندازی سامانه سجام مردم برای ثبت‌نام در کارگزاری‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری دچار مشکلات زیادی بودند.

به ویژه افرادی که درشهرستان‌های دور افتاده زندگی می‌کردند، برای ثبت نام مشکلات زیادی داشته و در نتیجه از آن منصرف می‌شدند. این در حالی است که تجربه نشان داده سرمایه گذارانی بسیار خوبی از شهرستان‌های مختلف کشور در بازار سرمایه و اوراق بهادار فعالیت دارند.

با راه‌اندازی سامانه سجام دیگر برای افتتاح کنندگان حساب در کارگزاری‌ها هیچ مشکل اساسی وجود ندارد.

صرفه جویی در وقت

پیش از راه اندازی این سامانه، افراد باید زمان زیادی را صرف مراجعه حضوری و پر کردن انواع فرم‌ها می‌کردند. امروزه برای وارد کردن این اطلاعات دیگر نیاز به مراجعه حضوری به کارگزاری‌ها نیست.

حتی ساکنین تهران نیز به جای قرار گرفتن در ترافیک‌های اذیت کننده می‌توانند نیاز خود را در این سامانه برطرف کنند.

در آن زمان اگر مشتری از کارگزاری خود رضایت نداشت و درصدد تعویض آن برمی‌آمد، باید تمام مراحلی که قبلا انجام داده را دوباره از اول تکرار کند که این مسئله برای مشتریان بسیار ناراحت کننده بود. این مشکل برای افرادی که در بازار سرمایه درگیر هستند شاید مشکل چندان مهمی به نظر نیاید، ولی این مسئله مهمی بود که بارها سرمایه‌گذاران در خصوص آن شکایت کرده بودند.

برای متقاضیان انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعم از درآمد ثابت، درآمد متغیر و مختلط نیز مشکلاتی وجود داشت. این افراد نیز باید تمام اطلاعات ثابت و تکراری را دوباره پر می‌کردند؛ در نتیجه زمان زیادی را از آنها می‌گرفت.

فرم‌هایی که از طرف سازمان تعریف شده بود را باید تمام متقاضیان تکمیل می‌کردند و بین افراد مبتدی و حرفه‌ای در بازار سرمایه هیچ فرقی وجود نداشت و همه موظف بودند تمام فرم‌ها را از اول تکمیل کنند. راه‌اندازی سامانه سجام توانست این مشکل را برطرف کند و تمام این عملیات تسریع بخشیده شد.

در سامانه سجام دیگر احتیاج به پر کردن تمام فرم‌ها از ابتدا نیست و تمام افراد تنها برای بار اول اطلاعات خود را در سامانه وارد می‌کنند. هر فرد برای مراجعات بعدی خود در نهادهای بازار سرمایه، شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های تأمین سرمایه و کارگزاری‌ها دیگر احتیاج به وارد کردن تمام اطلاعات ندارد؛ زیرا از قبل اطلاعات فرد در سیستم ذخیره شده است.

در نتیجه افراد برای ثبت‌نام و افتتاح حساب زمان بسیار کمتری را صرف می‌کنند. به طور کلی سامانه سجام توانسته این مشکل اساسی را برطرف و افراد زیادی را به سمت خود جذب کند. همانطور که گفته شد این موضوع برای ساکنین شهرستان‌های مختلف نیز کاربرد دارد که زمان کمتری برای ثبت‌نام تلف کنند.

دریافت سود مجامع

قبل از راه‌اندازی سامانه سجام روش پرداخت سود به شکل‌های مختلفی صورت می‌گرفت که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

شرکت‌ها در مجمع عادی مقداری از سود هر سهم خود را در بین سهامداران تقسیم می‌کنند. پس از آن شرکت‌‌ها باید این سود را براساس اطلاعیه‌هایی که در سامانه codal.ir  منتشر شده است و براساس برنامه شرکت و یکی از شیوه‌های مرسوم بین سهامداران خود تقسیم کنند‌.

یکی از این روش‌ها این است که شماره حساب را از تمامی سرمایه‌گذاران از طریق ایمیل و یا دورنگار دریافت و سود تقسیمی را به حساب آنها واریز کنند. روش دیگر این که به سرمایه‌گذاران، یک بانک را معرفی کنند تا در تاریخ معین شده با در دست داشتن کارت ملی و کد بورسی خود بتوانند سود تقسیمی را دریافت کنند.

هزینه‌های اضافی که به شما وارد می‌شود زیاد مهم نیست؛ بلکه مسئله مهمی که باید به آن توجه این است که در سبد خود چندین سهم با هدف‌های متفاوت دارید.

برای این مسئله می‌توانیم از این مثال استفاده کنیم. اگر شما ۹ سهم در سبد خود داشته باشید ممکن است روی سود تقسیمی دو سهم حساب کرده باشید. از طرف دیگر ممکن است به دلیل بی توجهی به تاریخ مجمع، برخی از افراد، سهام خود را به صورت نماد بسته شده به مجمع ارسال و سودی را تقسیم کنند. در این حالت ممکن است به دلیل زمان زیادی که بین تاریخ سرمایه‌‌گذاری تا تاریخ پرداخت وجود دارد، شما سود تقسیمی (DPS) را فراموش کنید. این موضوع باعث تحمیل شدن هزینه‌ای به شما می‌شود.

سامانه سجام در اینجا می‌تواند به این افراد کمک کند. موضوعی که به عنوان یکی از مزایای مهم سامانه سجام شناخته می‌شود. روش اجرایی سامانه سجام در این خصوص به این‌گونه است که زمانی که سهم شما به مجمع می‌رود و سود تقسیمی از آن طلب دارید، در زمان مقرر وجوه مربوط به سود تقسیمی به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار واریز می‌شود.

به طور کلی شرکت موظف است وجوه را به حساب‌های اعلامی از جانب شما واریز کند.

در نتیجه سامانه سجام می‌تواند زمینه راحتی را برای پرداخت سود تقسیمی انجام دهد و از بروز مشکلات نیز جلوگیری به عمل آورد. بسیاری از مواقع این مشکلات تنها به دلیل سهل انگاری و نبود سامانه ای جامعت و حرفه ای ایجاد می‌شد که خشوبختانه سجام توانسته آن را برطرف کند.

می توانید روند پرداخت سود را از این طریق به صورت شکل زیر مشاهده کنید:

حساب اعلامی از سوی سرمایه‌گذار → شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه→ شرکت

ویرایش سریع اطلاعات

قبل از راه‌اندازی سامانه سجام شما موظف بودید برای تغییر اطلاعات ثبتی خود شامل، آدرس محل سکونت، شماره حساب و… در نزد یک کارگزار به سازمان‌های مختلفی مراجعه کنید. در نتیجه باید این تغییرات را به تمامی نهادهای بازار سرمایه شامل، صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا کارگزاری اعلام می‌کردند.

در بعضی اوقات باید به محل مورد نظر به صورت حضوری مراجعه می‌شد. این کار زمان زیادی را از افراد می‌گرفت و حتی در برخی موارد ممکن بود باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شود.

امروزه با راه‌اندازی سامانه سجام این مشکل برطرف شده است. در دنیا و عصر اطلاعاتی که همه چیز به صورت آنلاین در دسترس است، افراد می‌توانند بلافاصله به سایت sejam.ir مراجعه کنند و اطلاعات خود را ویرایش کنند. بدون هیچ نگرانی و بدون هیچ گونه مشکل خاصی که در روند کار ایجاد شود.

دسترسی به ‌تمامی سرویس‌های بازار سرمایه مانند تغییر کارگزار ناظر

برای اینکه این مسئله را بهتر درک کنید می‌توانیم از یک مثال ساده استفاده کنیم.

فرض کنید شما با دو کارگزاری در حال انجام معامله هستید و برنامه‌ریزی کرده‌اید که سهم ولساپا را فقط از طریق کارگزاری الف انجام دهید؛ ولی به هر دلیلی این مسئله را فراموش کرده‌اید و سهم ولساپا خود را از طریق کارگزاری ب انجام داده اید.

برای برطرف کردند این مشکل شما باید به کارگزاری ب مراجعه کنید. پس از مراجعه باید گواهی سهام خود را دریافت، فرم تغییر کارگزار ناظر را تکمیل و اوراق گواهی سهام ولساپا را به طور کامل به کارگزاری الف منتقل کنید.

مشخص است که دردسرهای چنین کاری تا چه حد می‌تواند زیاد باشد. به ویژه برای افرادی که وقت کافی برای انجام چنین اموری ندارند.

این مسئله با راه‌اندازی سامانه سجام به صورت کاملا راحت صورت می‌پذیرد و فرد با انجام چند عملیات ساده این فرایند را طی می‌کند. در واقع تلاش شده تا با راه اندازی سامانه سجام دغدغه افراد برای چنین مشکلاتی به صورت کامل برطرف شود.

سخن پایانی

سامانه سجام یکی از کاربردی ترین و حرفه ای ترین سامانه‌هایی است که برای راحتی افراد در بازار سرمایه طراحی شده است. استفاده از آن بسیار راحت و برای عموم افراد قابل فهم است.

مزایای فراوانی که برای آن برشمرده شد، نشان از اهمیت و مفید بودن این سامانه دارد. در نتیجه سعی کنید حتما از آن در فعالیت‌های بورسی خود استفاده کنید.

اگر تا به حال تجربه ای برای استفاده از سامانه سجام داشته اید، حتما با ما و خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید. مطمئنا خواندن نظرات و تجارب افراد مختلف در زمینه استفاده از سامانه سجام می‌تواند به بهبود عملکرد این سامانه کمک کند و یا حداقل مشکلات افراد دیگر را برطرف نماید.