7 مشکل و سوال متداول مرتبط با کیف پول ارزهای دیجیتال
کار کردن با کیف پول‌های ارزهای دیجیتال گاهی می‌تواند گیج‌کننده باشد.
مخصوصا اگر به تازگی با ارزهای دیجیتال آشنا شده‌اید ممکن است به مشکلات یا ابهاماتی برخورد کنید.
1. تراکنش وارد کیف پول من نشده است
اگر آدرس کیف پول‌تان را به سایت یا فردی دادید تا ارز دیجیتال دریافت کنید و پس از انجام تراکنش هنوز ارز وارد کیف پول شما نشده این چند مورد را بررسی کنید:
آیا واقعا تراکنش از سمت ارسال‌کننده ثبت شده است؟ شاید شما به اشتباه تصور کردید مبلغی دریافت می‌کنید ولی در واقع هیچ تراکنشی ارسال نشده است. شاید ادعای ارسال تراکنش صحت ندارد.
مدت زمان تایید تراکنش چقدر است؟ گاهی تایید تراکنش‌های بیت‌کوین (وابسته به میزان کارمزد) گاهی 30 دقیقه تا 1 ساعت نیز طول می‌کشد. برای برخی از ارزهای دیگر این زمان بسیار پایین‌تر است. بررسی کنید ارسال کننده ارز، زمان تایید تراکنش را عنوان کرده یا خیر.
آیا آدرس کیف پول را به درستی ثبت کرده‌اید؟ آدرس ارزهای دیجیتال از کاراکترها و حروف تصادفی تشکیل شده و گاهی اوقات یک اشتباه کوچک منجر به وارد شدن ناقص آدرس در سایت یا کیف پول می‌شود. بررسی کنید که آدرس را به درستی ثبت یا ارسال کرده باشید.
روش بررسی وضعیت تراکنش
اغلب مواقع پس از انجام شدن یک تراکنش، آی‌دی تراکنش در دسترس شما قرار می‌گیرد. می‌توانید برای بررسی وضعیت تراکنش، آنرا در یک Explorer ثبت کنید.
Explorer ها سایت‌هایی هستند که تراکنش‌ها و موجودی آدرس‌ها در آنها قابل مشاهده است. البته برای برخی از ارزها مانند Monero چنین اطلاعاتی وجود ندارد.
اما امکان بررسی وضعیت تراکنش‌ها و موجودی ارزهایی مانند بیت‌کوین، اتریوم، ریپل، لایت‌کوین و بسیاری از ارزهای دیگر با وارد کردن آدرس کیف پول‌تان یا آی‌دی تراکنش مقدور است.
برای یافتن اکسپلورر ارز موردنظر کافیست آنرا در گوگل جستجو کنید (مثلا Litecoin explorer)
تصویر زیر از سایت btc.com که یکی از Explorer های بیت‌کوین است (و خدمات دیگری نیز دارد) گرفته شده است.
باید به تاییدیه‌های تراکنش مدنظرتان توجه کنید. معمولا برای بیت‌کوین، اغلب سایت‌ها و افراد 3 تاییدیه را برای نهایی دانستن تراکنش کافی می‌دانند.
این مورد شاید در ارزها متفاوت است. بطور مثال بایننس برای نهایی دانستن Deposit اتریوم، 32 تاییدیه را لازم می‌داند.
پس از ارسال تراکنش تنها کاری که از دست‌تان بر می‌آید انتظار برای تایید شدن تراکنش‌هاست. مگر اینکه تراکنش در بلاک‌چین بلاتکلیف باقی بماند که در این صورت می‌توانید از شتاب‌دهنده‌های تراکنش (Transaction Accelerator) استفاده کنید.
شتاب‌دهنده تراکنش سایتی است که در ازای دریافت مبلغی مشخص، تراکنش‌های بلاتکلیف مانده برای تایید ارسال می‌کنند.
با این حال در اکثر مواقع یا تراکنش وارد کیف پول‌تان می‌شود یا به کیف پول ارسال کننده بر می‌گردد. چنین مشکلاتی با وارد کردن کارمزد تراکنش کافی، قابل اجتناب است.
2. موجودی کیف پول من آپدیت نشده است
گاهی اوقات تراکنشی برای شما ارسال می‌شود و ارسال‌کننده آنرا نهایی می‌داند ولی شما چیزی در کیف پول‌تان نمی‌بینید.
در این مواقع بهترین راه این است که وضعیت تراکنش را در اکسپلورر بررسی کنید. اگر تراکنش به اندازه کافی تاییدیه داشت، مشکل از کیف پول شماست.
در صورت استفاده از کیف پول نرم‌افزاری، آنرا رفرش کنید. یا از آن خارج و دوباره وارد شوید.
با انجام کارهای ساده دیگری مانند بررسی متصل بودن اینترنت یا vpn از نبود مشکل در اتصال آگاه شوید.
کیف پول‌تان را بروزرسانی کنید.
اگر با تمام این کارها بازهم موجودی خود را در کیف پول مشاهده نکردید، با بازیابی کیف پول‌تان در یک نرم‌افزار دیگر، مدیریت ارز را در نرم‌افزار جدید انجام دهید.
بازیابی کیف پول‌ها در نرم‌افزارهای دیگر از طریق وارد کردن کلید خصوصی، Seed یا عبارت بازیابی (mnemonic phrase) امکان‌پذیر است.
3. رمز عبور کیف پول را فراموش کردم
اغلب کیف پول‌های نرم‌افزاری برای حفظ محرمانگی اطلاعات شخصی افراد، ایمیل یا شماره تماسی از افراد دریافت نمی‌کنند.
اما در این کیف پول‌ها، ممکن است رمز عبور برای وارد شدن به کیف پول یا برای ارسال تراکنش قابل ثبت باشد.
اگر این رمز را فراموش کنید، متاسفانه راهی برای برگشت آن نخواهد بود. اما اگر از کیف پول، پشتیبان گرفته باشید می‌توانید موجودی‌تان را در یک کیف پول جدید بازیابی کنید.
قابل ذکر است که در برخی از کیف پول‌های آنلاین (مانند blockchain.com) امکان بازیابی رمز وجود دارد.
4. کیف پول از روی موبایلم حذف شد
در این شرایط نیز تنها راه برگرداندن موجودی، استفاده از بک‌آپ است. بنابراین تا اینجای کار حتما به خوبی اهمیت بک‌آپ گرفتن را درک کرده‌اید.
با نصب کیف پول‌ها روی موبایل یا دسکتاپ، اولین کاری که باید انجام دهید گرفتن بک‌آپ است. زیرا موبایل در معرض خطر افتادن در آب، شکستن، ویروسی‌شدن و… قرار دارد. کامپیوتر شما نیز ممکن است به دلیل وجود بدافزار آسیب ببیند یا هر اتفاق دیگری بیفتد.
5. واردکردن Memo یا آی‌دی تراکنش را فراموش کردم
در ارسال ارزهایی مانند استلار و ریپل به برخی آدرس‌ها وارد کردن Memo یا آی‌دی نیاز است. اگر یک تراکنش بدون این موارد ارسال شد، باید از مقصد تراکنش پیگیری کنید که آیا امکان بازیابی تراکنش وجود دارد یا خیر.
ارسال ریپل و استلار به اکسچنج‌هایی مانند بایننس، Kucoin و پلتفرم‌های معاملاتی مشابه، فقط باید با وارد کردن آی‌دی انجام شود.
برخی از این اکسچنج‌ها اعلام کرده‌اند که در صورت ارسال تراکنش بدون آی‌دی، امکان بازیابی و برگشت آن وجود ندارد.
بنابراین در ارسال ارزها دقت کنید که نیاز به وارد کردن چه اطلاعاتی دارید.
از طرف دیگر، برای دریافت این ارزها، اگر خود شما از کیف پول‌های شخصی نرم‌افزاری مانند Jaxx، کوینومی، Atomic wallet و موارد مشابه استفاده می‌کنید نیازی به دادن آی دی به ارسال کننده نیست.
مگر اینکه بخواهید خودتان برای تشخیص تراکنش، اینکار را انجام دهید (در برخی ارزها).
نکته اینجاست که پس از برداشتن آدرس ریپل برای ارسال، دقت کنید آیا آی‌دی یا memo به شما نمایش داده می‌شود یا نه. اگر نمایش داده شد، پس در ارسال باید نیز آی‌دی یا memo وارد شوند.
6. آیا کیف پول‌ها هم تحریم می‌کنند؟
سوال و نگرانی که در بین برخی افراد وجود دارد، احتمال تحریم شدن ایرانیان توسط برخی از کیف پول‌هاست.
کسی که شناخت کافی از بلاک‌چین و کریپتوکارنسی‌ها دارد از این بابت نگران نیست، زیرا می‌داند حتی اگر یک کیف پول، دسترسی آی‌پی‌های ایرانی را مسدود کند می‌توان موجودی آنرا از طریق بک‌آپ که گرفته شده به کیف پول دیگری منتقل کرد.
گذشته از این، در بسیاری از کیف پول‌ها اطلاعات شخصی افراد (از جمله کشور) وارد نمی‌شود.
بهتر است از کیف پول‌هایی استفاده شود که نیازمند وارد کردن اطلاعات شخصی نیست و امکان خروجی گرفتن از کلید خصوصی، mnemonic phrase و Seed را می‌دهد.
با داشتن چنین اطلاعاتی، نگرانی از بابت تحریم شدن یا حتی متوقف شدن فعالیت کیف پول نخواهید داشت. زیرا همیشه می‌توان آنرا در کیف پول دیگری وارد کرد.
همیشه استثناهایی وجود دارد. مثلا کیف پول اصلی ارز الکترونیوم نیاز به احراز هویت دارد. چنین ارزهایی ممکن است دسترسی ایرانیان به کیف پول‌شان را مسدود کنند و مشکل اینجاست که غیر از کیف پول اصلی، گزینه‌های چندان زیاد دیگری در دسترس نیست.
7. کیف پول‌ها، موجودی کاربران را می‌بینند؟
هرکس که آدرس یک کیف پول را داشته باشد می‌تواند تراکنش‌ها و موجودی آن را با وارد کردن آن در یک اکسپلورر ببیند. بلاک‌چین برخی ارزها اما دارای چنین قابلیتی نیست.
از آنجایی که مشخصات دارنده آدرس مشخص نیست این امر نیاز به نگرانی ندارد. در واقع کل تراکنش‌هایی که از ابتدای پیدایش بیت‌کوین و اتریوم ایجاد شده‌اند و کل آدرس‌ها برای همه قابل دسترس هستند.
بلاک‌چین شفافیت دارد ولی اطلاعات شخصی افراد در آدرس‌ها یا تراکنش‌ها فاش نمی‌شود.
سخن آخر
استفاده از کیف پول‌ها نیاز به دقت و توجه دارد زیرا در ارزهای دیجیتال، امکان بازگرداندن تراکنش‌ها نیست و یک اشتباه می‌تواند ضرر جبران‌ناپذیری به شما وارد کند.
سوالات متداول مرتبط با استفاده از کیف پول‌ها شرح داده شد.