افزایشسرمایه از محل آورده نقدی باید در مجمع عمومی فوقالعاده و با استناد به رای اعضای مجمع تصویب شود؛ برای اینکه درصد مالکیت سهامداران فعلی شرکت دستخوش تغییر نشود، تصمیم گرفته میشود که به آنها به نسبت درصد مالکیتشان حقتقدم خرید سهم داده شود. شرکت، آورده نقدی برای افزایشسرمایه را از طریق عرضه سهام جدید به قیمت اسمی (در ایران ۱۰۰ تومان) به دست میآورد؛ بدین منظور حق خرید سهام جدید تحتعنوان حقتقدم خرید سهام به سهامداران داده میشود. در مهلت تعیین شده سهامداران یا میتوانند از این حقتقدم استفاده کنند و یا آن را به فروش میرسانند. اگر هیچیک از این دو را انجام ندهند، بورس حقتقدمها را به فروش رسانده و وجه حاصله را به حساب سهامداران واریز میکند.
به عنوان مثال فرض کنید فردی مالک ۱۰ واحد از سهام شرکت A به قیمت ۲۰۰ تومان است؛ شرکت افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی از محل آورده نقدی را تصویب میکند. در این حالت فرد میتواند ۱۰ واحد دیگر از سهام شرکت A را به قیمت اسمی ۱۰۰ تومان خریداری کند و یا حقتقدم خرید سهام شرکت A را در بازار بفروشد. خریداران این حقتقدم با علم به این که با عرضه دو برابری سهم شرکت A در بازار قیمت سهم کاهش پیدا خواهد کرد و به ۱۵۰ تومان میرسد، حاضر به خرید حقتقدم به قیمت بیش از ۵۰ تومان نخواهند بود.
بنابراین فرد سهامدار میتواند ۱۰ واحد حقتقدم را به قیمت ۵۰ تومان فروخته و ۵۰۰ تومان عایدی کسب کند؛ البته بعد از اعمال حقتقدمها و افزایش دو برابری سهام شرکت A در بازار، قیمت هر سهم از ۲۰۰ به ۱۵۰ تومان کاهش پیدا کرده و به ازای ۱۰ واحد سهم خود ۵۰۰ تومان ضرر میکند؛ براین اساس، عایدی ناشی از فروش حقتقدم پس از اعمال و کاهش قیمت سهم عینا جبران میشود.