ارز دیجیتال تزوس (TEZOS) چیست؟
در میان رمزارزهایی که تاکنون راهاندازی شدهاند، کمتر ارزی توانسته حواشی و سروصدایی Tezos ایجاد کرده را داشته باشد.
بر اساس وبسایت این پروژه، تزوس “یک بلاکچین غیرمتمرکز است که با ایجاد یک جامعه مشترک المنافع دیجیتالی خود را اداره میکند و تائید رسمی (formal verification) را تسهیل میکند. این تکنیک میتواند صحت کدهای حاکم بر تراکنشها را به لحاظ ریاضی اثبات و امنیت حساسترین یا به لحاظ مالی پراهمیتترین قراردادهای هوشمند را افزایش دهد.”
تزوس بلاکچینی متصل به یک توکن دیجیتال به نام تز (Tez) یا تزی (Tezzie) با نام اختصاری XTZ است.
برخلاف سایر ارزهای دیجیتال، توکنهای Tez نیازی به استخراج (mining) ندارند. در عوض، دارندگان توکن، پاداشی برای شرکت در مکانیسم اجماع (consensus mechanism) اثبات سهام (proof-of-stake) دریافت میکنند.
با این حال، با وجود یک شروع امیدوارکننده و داشتن یکی از بزرگترین ICO ها، تزوس تا امروز با تاخیرهای فراوانی روبرو شده است که برخی از آنها منجر به بروز مشکلات قانونی شدهاند.
جزئیات بیشتر در مورد تزوس
مانند بیت کوین و اتریوم، تزوس نیز یک دفتر کل غیرمتمرکز (decentralized ledger) است که از تکنولوژی بلاکچین بهره میبرد.
مشابه اتریوم، تزوس نیز برای استفاده از قراردادهای هوشمند (smart contract) طراحی شده (به گفته توسعهدهندگان پروژه، تزوس یک واژه از یونان باستان به معنای قرارداد هوشمند است).
با این حال، برخلاف رمزارزها و شبکههای قبل از خود، تزوس مفهوم قرارداد هوشمند را “یک گام فراتر میبرد و به شرکتکنندگان اجازه کنترل مستقیم قوانین شبکه را میدهد.”
تزوس قصد دارد یک شبکه پویا باشد.
این انعطافپذیری را میتوان به عنوان یکی از جنبههای حیاتی سیستم در نظر گرفت، زیرا عدم انعطافپذیری و مقیاسپذیری (scalability) خصوصا در بیتکوین برای این برترین ارز دیجیتال جهان مشکلات گستردهای در بازار ایجاد کرده است.
مکانیزم مدیریت در شبکه تزوس
یکی از عناصر متمایز تزوس نحوه مدیریت و اداره این شبکه است.
با اینکه اکثر بلاکچینهای اولیه برای تصمیمگیریهای اساسی، بر تیمهای توسعه و گروههای استخراجکننده استوار هستند، تزوس تلاش دارد تا فرآیند تصمیمگیری را به عهده خود کاربران شبکه بگذارد.
توسعهدهندگان تزوس ادعا میکنند که “تزوس با ایجاد قوانین مدیریتی برای سهامداران یک روش اساسا متمایز را برای تصویب ارتقا پروتکلها به کار میگیرد و نتیجه کار نیز به طور خودکار در شبکه اعمال میشود. هنگامی که یک توسعهدهنده پیشنهادی برای ارتقاء پروتکل مطرح میکند، میتواند صورتحسابی نیز به آن متصل کند که در صورت تصویب و استفاده از این ارتقا هزینه به آدرس توسعه دهنده واریز شود.”
در نتیجه این سیستم، تزوس کاربران را تشویق به شرکت در فرآیند توسعه شبکه میکند. این کار نه تنها فرآیند توسعه را دموکراتیک کرده، بلکه دوام شبکه تزوس را نیز غیرمتمرکز میکند.
توسعه دهندگان تزوس آگاهند که برخی ویژگیهای کلیدی و مهم شبکه باید با گذشت زمان ثابت حفظ شوند. برای اطمینان از این موضوع، تزوس از اثبات رسمی برای تائید ریاضی اینکه این ویژگیها حفظ میشوند استفاده میکند.
شبکه تزوس، مانند سایر بلاکچینها، غیرمتمرکز باقی میماند، درحالیکه از مکانیسمی استفاده میکند که در آن تصمیمگیری به شکل همگانی انجام میشود. به دارندگان توکن تزوس برای توسعه پروتکلها حق رای داده میشود.
ICO بحثبرانگیز و مشکلات قانونی
تزوس با داشتن شبکهای انعطافپذیر و قدرتمند، توجه عده زیادی را به عرضه اولیه کوین (initial coin offering) خود جلب کرد. این ICO در یک جولای 2017 آغاز شد و 232 میلیون دلار کسب کرد تا به یکی از بزرگترین ICOهای تاریخ تبدیل شود.
با این حال، در پی موفقیت ICO، یک اختلاف اساسی بین بنیانگذار تزوس و صاحبان حق مالکیت معنوی تزوس، یوهان گِوِرز (Johann Gevers) و زوج آرتور و کتلین برایتمن (Arthur and Kathleen Breitman) به وجود آمد.
در پی این اختلاف، راهاندازی پلتفرم تزوس تا زمان نامشخص به تعویق افتاد.
با اینکه کتلین برایتمن در کنفرانس 17 و 18 فوریه سال 2018 در UCLA گفته بود راهاندازی قرار است در عرض چند هفته بعد از آن انجام شود، شبکه تزوس تا اوایل مارس هنوز راه اندازی نشده بود.
تاخیر در راه اندازی یکی از دلایل ایجاد مشکل قانونی برای تزوس بود.
برخی کاربران با این ادعا که تزوس، بطور غیرقانونی اقدام به انتشار و عرضه اوراق بهادار کرده علیه شرکت اقامه دعوا کردند. این دادخواستها با هدف پرداخت غرامت تزوس به سرمایهگذاران به خاطر خرید آنها در ICO بود.
در فوریه 2018، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) درخواست وکیل دیوید سیلور (David Silver) که از طریق قانون آزادی اطلاعات (Freedom of Information Act) برای ارائه اطاعات در مورد تزوس مطرح شده بود را رد کرد. سیلور نماینده شاکیان در طرح شکایت دسته جمعی آنها علیه تزوس بود که در نوامبر 2017 مطرح شده بود.
در اواسط فوریه 2018، و در پی تصمیم داوطلبانه دو عضو هیئت مدیره بنیاد تزوس (Tezos Foundation)، از جمله گِورز، به کنارهگیری از پروژه، سرمایهگذاران پروژه تزوس نیز به راهاندازی شبکه خوش بین شدند. به جای این دو عضو میشال موانی (Michal Mauny) و رایان جسپرسون (Ryan Jesperson) توسط جامعه تزوس جایگزین شدند.
در بیانیه مرتبط با این جایگزینی جسپرسون اظهار داشت: “یوهان گورز و دیگو الیویر فرناندز پونز (Diego Olivier Fernandez Pons) داوطلبانه پیشنهاد استعفا از هیئت مدیریه بنیاد را مطرح کردهاند. آنها متعهد به موفقیت پروژه تزوس هستند و تا رسیدن به آیندهای روشن به حمایت خود از توسعه پتزوس ادامه خواهند داد.”
جسپرسون پیش از این در اقامه دعوا علیه تزوس پس از ICO شرکت، از زوج برایتمن طرفداری کرده بود.
تزوس، علاوه بر نوآوری در زمینه تکنولوژی، با گذر از مرزهای مختلف توجه و پشتوانه مالی بسیاری را به خود جلب کرده است. البته این شبکه در حال آزمودن حد صبر سرمایهگذاران در دنیای سریع رمزارزها نیز هست.
فرایند “پختن”
در شبکه تزوس، اصطلاح Baking یا پختن به فرایند امضا و انتشار بلاکهای جدید در بلاکچین تزوس گفته میشود. به عبارت دیگر، در شبکه تزوس “پختن” معادل کاری است که ماینرها در بلاکچین بیتکوین انجام میدهند.
پزندگان، (Bakers) با تایید تراکنشها در شبکه، نقشی حیاتی در الگوریتم اثبات سهام تزوس بازی میکنند. پزندگان از خرج شدن مجدد (double-spending) ارز جلوگیری کرده و امنیت شبکه را تامین میکنند.
- تایید تراکنشها: پزندگان در شبکه تزوس همه تراکنشها را تایید و به بلاکچین اضافه میکنند. اگر یک پزنده رفتاری ناصادقانه و خلاف داشته باشد، پروتکل شبکه با مکانیزم خود باعث میشود پزنده (کاربر متقلب) موجودی خود را از دست بدهد.
- دریافت پاداش: پزندگان در ازای حفظ امنیت شبکه، پاداش میگیرند.
برای تبدیل شدن به یکی از پزندگان در شبکه تزوس باید مقدار مشخصی توکن تزوس در اختیار داشته باشید.
چگونه ارز Tezos بخریم؟
امکان خرید و فروش Tezos در چند صرافی مختلف وجود دارد.
سادهترین راه برای خرید ارزهایی مانند Tezos در ایران این است که ابتدا ارزهای محبوبترین مانند بیتکوین که امکان خرید آنها با ریال وجود دارد را خریداری کنید، سپس بیتکوین را به Tezos تبدیل کنید.
خرید بیتکوین را میتوانید از طریق سایت بیدارز انجام دهید.
برای تبدیل بیتکوین به Nano میتوانید از سایت changelly استفاده کنید.
کیف پول Tezos
خوشبختانه برای نگهداری و نقل و انتقال توکن تزوس کیف پولهای زیادی وجود دارد.
اگر به دنبال کیف پول مولتی کارنسی هستید که غیر از تزوس، ارزهای دیگر را پشتیبانی کند، کیف پول Atomic wallet یکی از گزینههاست.
سایر کیف پولهای تزوس:
- کیف پول سختافزاری لجر نانو اس و Trezor
- کیف پول galleon-wallet.tech
- کیف پول tezbox.com