ارز دیجیتال مونرو (XMR) چیست؟

برخی از رمزارزهایی که در سال‌های اخیر عرضه شده و شروع به کار کرده‌اند به دنبال افزایش حریم خصوصی و ناشناس ماندن هویت افراد در تراکنش‌ها بوده‌اند، و البته موفقیت هر کدام درجات مختلفی داشته است.

برخی از این رمزارزها به عموم اجازه مشاهده تمام تراکنش‌ها را می‌دهند، درحالیکه برخی دیگر حفظ حریم خصوصی را بدل به امری اختیاری کرده‌اند.

البته شبکه‌هایی نیز حفظ حریم خصوصی را کاملا ضمنی نگاه می‌دارند. در این بین، رمزارز مونرو به خاطر ویژگی حفظ حریم خصوصی شهرت و پذیرش فوق العاده‌ای در بین اعضای جامعه رمزارزها کسب کرده است.

مونرو (Monero) چیست؟

مونرو (XMR) که در سال 2014 شروع به کار کرد یک رمزارز ‌متن‌باز (open source) با تمرکز بر حفظ حریم خصوصی است که با استفاده از مفهوم بلاک‌چین ساخته شده و کار می‌کند. بلاک‌چین، که اساس تکنولوژی ارزهای دیجیتال است، یک دفترکل عمومی است که تمام تراکنش‌های انجام شده روی شبکه را نشان می‌دهد.

بلاک‌چین مونرو عامدانه به شکلی طرح ریزی شده تا این شفافیت را نداشته باشد.

مونرو اطلاعات مرتبط با تراکنش‌ها، مانند هویت فرستنده‌ها و گیرنده‌ها و همچنین مقدار منتقل شده در هر تراکنش، را با مخفی کردن آدرس استفاده شده توسط شرکت کننده‌ها ناشناس می‌کند.

علاوه بر حفظ حریم شخصی، فرآیند استخراج (mining) مونرو نیز براساس مفهوم تساوی‌گری انجام می‌شود، این مفهوم تمام افراد جامعه را مساوی و شایسته دریافت فرصت‌های برابر می‌داند.

به هنگام راه‌اندازی مونرو، سازندگان آن هیچ سهمی برای خود نگه نداشتند و تمام آن را روی توزیع و پشتیبانی از جامعه مونرو برای توسعه بیشتر این ارز مجازی سرمایه‌گذاری کردند.

مونرو از یک فرآیند استخراج پشتیبانی می‌کند که در آن افراد با پیوستن به استخرهای استخراج (mining pool) و شروع فرایند استخراج، پاداش داده می‌شود.

البته افراد میتوانند به شکل انفرادی نیز مونرو استخراج کنند.

استخراج مونرو را می‌توان با استفاده از یک کامپیوتر استاندارد انجام داد و نیازی نیست فرد از سخت افزار خاصی مانند (application-specific integrated circuit) یا همان ایسیک (ASIC) استفاده کند.

مونرو روی تمام پلتفرم‌های سیستم عامل از جمله ویندوز، macOS، لینوکس، اندروید، و FreeBSD اجرا می‌شود.

مونرو چگونه حریم شخصی را بهتر حفظ می‌کند؟

مونرو دغدغه افراد در مورد حفظ حریم شخصی را با استفاده از مفاهیمی مانند امضاهای حلقه‌ای (ring signatures) و آدرس‌های مخفی (stealth addresses) کمتر می‌کند.

امضاهای حلقه‌ای باعث می‌شود که یک فرستنده بتواند هویت خود را از سایر افراد در یک گروه مخفی کند. امضاهای حلقه‌ای امضاهای دیجیتالی ناشناسی از یک عضو از گروه هستند، درحالیکه مشخص نیست که کدام عضو گروه تراکنش را امضا می‌کند.

برای ایجاد یک امضای حلقه، پلتفرم مونرو از ترکیبی از کلیدهای حساب فرستنده استفاده کرده و آن را با کلیدهای عمومی روی بلاک‌چین یکپارچه می‌کند، کاری که آن را هم منحصر به فرد و هم خصوصی می‌کند. این عملیات اجازه می‌دهد تا هویت فرستنده نیز مخفی شود زیرا حصول اطمینان از اینکه کلیدهای کدام اعضای گروه برای ایجاد این امضای پیچیده استفاده شده است به لحاظ کامپیوتری امری غیرممکن است.

تصویر

آدرس‌های مخفی نیز به حفظ حریم خصوصی بیشتر کمک می‌کنند. این آدرس‌های تصادفی یک بار مصرف از طرف گیرنده برای هر تراکنش ایجاد می‌شوند. از طریق استفاده از این آدرس‌های مخفی میتوان آدرس واقعی مقصد یک تراکنش و در نتیجه هویت گیرنده را نیز پنهان کرد.

علاوه بر این، تراکنش‌های محرمانه حلقه‌ای (Ring Confidential Transactions) یا RingCT ها می‌توانند مقدار تراکنش را نیز مخفی کنند. پس از کسب موفقیت در پنهان کردن هویت فرستنده و گیرنده، عملکرد RingCT در سال 2017 معرفی و جزو جداناپذیر تمام تراکنش‌های انجام شده در شبکه مونرو شد.

مونرو چه تفاوتی با بیت کوین دارد؟

بیت کوین، که مشهورترین رمزارز است بر اساس پروتکلی کار می‌کند که تلاش دارد هویت اشخاص را با آدرس‌های مستعار مخفی کند. این آدرس‌های مستعار به طور تصادفی و از ترکیب حروف الفبا و اعداد تشکیل می‌شوند.

با این حال، حریم شخصی افراد در این روش به طور کامل حفظ نمی‌شود زیرا آدرس‌های بیت کوین و همچنین تراکنش‌ها روی بلاک‌چین ثبت می‌شوند و در دسترس عموم قرار می‌گیرند.

حتی آدرس‌های مستعار نیز نمی‌توانند به طور کامل خصوصی باشند. تعدادی تراکنش که توسط یک نفر در طول یک بازه زمانی انجام شده باشد را می‌توان مرتبط با آن آدرس دانست و از این رو عموم افراد، دولت، خانواده و دوستان می‌توانند از تراکنش‌های صاحب آدرس مطلع شده و در نتیجه هویت او را شناسایی کنند.

یکی دیگر از مزایای مونرو نسبت به بیت‌کوین، تعویض پذیری (fungibility) آن است، به این معنی که دو واحد از یک ارز را می‌توان متقابلا با هم جایگزین کرد و هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد. با اینکه دو اسکناس یک دلاری به لحاظ بها با یکدیگر برابر هستند، به علت اینکه هر کدام یک شماره سریال خاص دارند با هم تعویض پذیر نیستند.

در مقابل، دو تکه 50 گرمی طلا با عیار یکسان تعویض‌پذیر هستند، زیرا هر دو بهایی برابر دارند و فاقد ویژگی متمایزکننده هستند. با استفاده از این مثال می‌توان گفت یک بیت کوین مانند یک اسکناس یک دلاری است درحالیکه یک مونرو شبیه به یک تکه طلاست.

تاریخچه تراکنش هر بیت‌کوین روی بلاک‌چین ثبت می‌شود و از این رو اگر از یک بیت کوین در یک اتفاق خاص مثل کلاهبرداری، قمار، و دزدی استفاده شده باشد، می‌توان آن را شناسایی و دنبال کرد، و امکان مسدود کردن، معلق کردن، یا بستن حساب‌هایی که چنین واحدهایی از بیت کوین را نگهداری می‌کنند وجود دارد.

مونرو، با تاریخچه تراکنش غیرقابل ردیابی اش، به اعضای شبکه امنیت بیشتری می‌دهد و دیگر خطر عدم پذیرش یا قرار گرفتن در لیست سیاه برای دارایی‌های آنها وجود نخواهد داشت.

چالش‌ها

با اینکه مونرو با در اختیار داشتن مزایایی که برشمردیم به سرعت به شهرت و پذیرش چشمگیری دست پیدا کرده است، هنوز هم چالش‌هایی بر سر راه این شبکه وجود دارد.

ویژگی غیرقابل ردیابی و خصوصی بودن مونرو ممکن است باعث ایجاد سواستفاده‌های غیرقانونی در بازارهایی مانند خریدوفروش مواد مخدر و قمار شود.
بازارهای دارک وب (dark web)، استفاده روزافزونی از مونرو داشته‌اند.

اخیرا گزارشی توسط CNBC در مورد هکرهایی منتشر شد که با ساخت نرم‌افزاری مخرب اقدام به ویروسی کردن کامپیوترها و استفاده از آنها برای استخراج مونرو و فرستادن آن به کره شمالی می‌کردند.

مونرو اساسا ارزی است که افراد بیشتری از آن برای فعالیت‌های غیرقانونی استفاده می‌کنند زیرا مراجع قانونی نمی‌توانند کنترلی روی سرمایه داشته باشند و ارزهای مونرو نیز قابل ردیابی نیستند.

سخن آخر

ویژگی حفظ حریم شخصی در شبکه مونرو به این ارز کمک کرد تا در لحظه نوشتن این مقاله در بین 20 ارز برتر بازار ارزهای دیجیتال باشد.

محرمانگی تراکنش‌های مونرو باعث ایجاد بحث و جدل‌هایی در مورد فعالیت‌های غیرقانونی با استفاده از این ارز شده است.