روش تحلیل حجم معاملات در بازار سهام
در معامله‌گری، واژه حجم (volume) نشان دهنده تعداد واحدهایی است که طی یک بازه زمانی خاص خرید و فروش می‌شوند.
بنابراین حجم در بازار سهام به معنای تعداد سهام خرید و فروش شده است.
برخی معامله‌گران از حجم معاملات به عنوان یک معیار کلیدی برای گرفتن تصمیمات خرید و فروش استفاده می‌کنند.
حجم معاملات به تریدرها امکان می‌دهد تا میزان نقدشوندگی یک دارایی را تشخیص دهند.
نقدشوندگی بالاتر به معنای این خواهد بود که با راحتی بیشتری می‌توان در قیمت مدنظر وارد یک معامله یا از آن خارج شد.
تحلیل حجم معاملات، تکنیکی است که با کشف و تحلیل روابط بین حجم و قیمت‌ها، معاملاتی که باید انجام شوند را تشخیص می‌دهید. دو مفهوم کلیدی در تحلیل حجم معاملات، شامل حجم خرید (buying volume) و حجم فروش (selling volume) است.
در ادامه شرح می‌دهیم کاهش یا افزایش حجم معاملات در روند سهم نشانگر چیست.
و اینکه چگونه باید از حجم معاملات برای بهبود معاملات خود استفاده کنید.
حجم خرید
هنگامی که حجم معاملات بالاتر است، راحت‌تر می‌توانید مقادیر بزرگ یا کوچک سهام را خرید و فروش کنید زیرا در سمت مقابل معامله، معامله‌گران زیادی در بازار هستند و منتظرند تا سفارش‌شان تکمیل شود.
هر تراکنش باید یک خریدار و یک فروشنده داشته باشد. به عنوان مثال، برای خرید سهام، یک فروشنده باید به شما بفروشد و برای اینکه شما بفروشید، یک خریدار باید از شما بخرد.
این مسئله منجر به برخی سردرگمی‌ها می‌شود زیرا شما اغلب عباراتی مانند این را می‌شنوید:
- فروشندگان کنترل را به دست گرفته‌اند.
- حجم خرید بیش از حجم فروش است.
- امروز حجم خرید سنگین است.
زمانی خریداران کنترل را در دست دارند که با فشار تقاضا، قیمت به بالاتر می‌رود. سفارش خرید با قیمت پیشنهادی که فروشنده ارسال کرده انجام می‌شود و نشان‌دهنده پایین‌ترین قیمتی است که در آن فروشنده‌ها حاضر به فروش سهام خود می‌شوند.
هنگامی که کسی سهامی را در قیمت ارائه شده توسط فروشنده خریداری می‌کند، نشان‌دهنده تقاضا برای سهام است و حجم این معامله در معیار حجم خرید گنجانده شده است.
حجم فروش
پایین‌تر رفتن قیمت، نشان‌دهنده کنترل فروشندگان بر بازار است. حجم فروش شامل حجم معاملاتی می‌شود که در قیمت تقاضا اتفاق می‌افتد.
قیمت پیشنهادی یا تقاضا، بالاترین قیمت ارسال شده در بازار توسط خریداران است. اگر کسی بخواهد در قیمت وارد شده توسط خریداران، (قیمت تقاضا) سهام خود را بفروشد، نشان‌دهنده عدم تمایل نسبت به نگهداری سهام است.
این حجم از معاملات که فروشنده، قیمت معامله را برابر با قیمت وارد شده توسط خریدار وارد می‌کند، حجم فروش را نشان می‌دهد.
حجم معمولا در پایین نمودار قیمت نشان داده می‌شود.
نمودارها حجم معاملات را با میله‌های عمودی نشان می‌دهند، و میله‌ها مشخص می‌کنند که چه تعداد سهام در طول یک بازه زمانی خاص خرید و فروش شده است.
تصویر زیر نمونه‌ای از یک نمودار روزانه است. هر میله حجم در پایین نشان می‌دهد که چه تعداد سهام در هر بازه روزانه معامله شده است.
میله‌های حجم در یک نمودار 1 ساعته، نشان دهنده تعداد سهامی هستند که در طول 1 ساعت خرید و فروش می‌شود.
میله‌های حجم ممکن است رنگی باشند. میله حجم به رنگ قرمز به معنای کاهش قیمت در طول آن بازه زمانی است و بازار، حجم معاملاتی آن بازه را (به طور تخمینی) به عنوان حجم فروش نشان می‌دهد. اگر حجم یک میله سبز داشته باشد، به این معنی است که قیمت در طول آن بازه زمانی افزایش یافته و بازار آن را حجم خرید در نظر می‌گیرد.
حجم نسبی (relative volume)
معامله‌گران ترجیح می‌دهند در معاملاتی روزانه خودشان حجم معاملات را داشته باشند، زیرا به آنها اجازه می‌دهد به سرعت به یک موقعیت معاملاتی وارد و از آن خارج شوند.
آمار حجم میانگین (average volume) نشان می‌دهد که چه تعداد سهم در یک روز عادی دست به دست شده است. برخی روزها حجم بسیار بالاتری نسبت به حالت نرمال دارند، درحالیکه برخی روزها شاهد حجم کمتری هستند.
معامله گران کوتاه‌مدت به سهام یا دارایی‌هایی که دارای حجم میانگین بالا هستند و یا حجم بالاتر از معمول در یک روز خاص دارند متمایل می‌شوند. حجم پایین‌تر از میانگین، نشان‌دهنده علاقه کمتری به سهام و برخی اوقات عدم علاقه به آن سهام یا دارایی را نشان می‌دهد.
حجم معاملات بالاتر
به روزهایی توجه کنید که حجم معاملات، بالاتر از حد معمول است.
چنین روزهایی معمولا نوسان و حرکات بزرگ قیمت به سمت بالا یا پایین اتفاق افتاده است.
اگر اکثر حجم در قیمت فروش (Ask) اتفاق بیفتد، (یعنی خریدار، قیمت سمت فروشنده را قبول کند) قیمت بالاتر می‌رود و افزایش حجم نشان‌دهنده این است که خریداران اعتقاد به افزایش قیمت سهم دارند و می‌خواهند آنرا زودتر خریداری کنند.
- Bid price: قیمت ارائه شده توسط خریداران
- Ask price: قیمت ارائه شده توسط فروشندگان
اگر اکثر حجم در قیمت خرید (Bid) اتفاق بیفتد، (یعنی فروشنده، قیمت سمت خریدار را قبول کند) قیمت کاهش می‌یابد و افزایش حجم نشان‌دهنده این است که فروشندگان اعتقادی به نگهداری سهم ندارند و هرچه زودتر می‌خواهند از شر آن خلاص شوند.
افزایش حجم معمولا نشان می‌دهد که رویدادهای خاص در رابطه با آن سهم رخ داده است. اغلب اوقات، انتشار یک خبر یا معاملاتی که از روی خوش‌بینی یا نگرانی مفرط انجام می‌شود بر حجم معاملات تاثیرگذار است.
تحلیل حرکات قیمت سهام
نظارت بر حجم معاملاتی سهام، با اینکه لازم نیست، می‌تواند به تحلیل حرکات قیمت سهام کمک کند.
دستورالعمل‌ها و توضیحات زیر می‌تواند در درک و تحلیل حجم مفید باشد.
حجم بالا نشان‌دهنده عقیده محکم خریداران و فروشندگان در افزایش یا کاهش قیمت است. به عنوان مثال، اگر روند سهام به سمت بالا باشد و حجم با افزایش قیمت بیشتر شود، نشان می‌دهد که خریداران اشتیاق به خرید دارند؛ این رویداد مسئله معمولا با حرکات بزرگتر به سمت بالا اتفاق می‌افتد (بازده مثبت).
یک روند می‌تواند به مدت طولانی در حال کاهش حجم باشد، اما معمولا کاهش حجم در حین یک روند صعودی، نشان‌دهنده تضعیف روند است.
اگر روند به سمت بالا حرکت کند اما حجم به طور پیوسته کاهش یابد، نشان می‌دهد که افراد کمتری قصد خرید دارند. با توجه به این نکته، تا زمانی که حجم فروش در مقیاس بزرگتری نسبت به حجم خرید نیفتاده، روند تغییر نخواهد کرد.
پولبک‌ها (pullback)
در حالت ایده‌آل، هنگامی که قیمت در مسیر روند حرکت می‌کند حجم باید بیشتر شود و هنگامی که در خلاف جهت حرکت کند حجم کمتر می‌شود، که پولبک نام دارد.
این امر نشان‌دهنده حرکات قوی قیمت در مسیر روند و پولبک‌های ضعیف است، که باعث می‌شود احتمال ادامه‌دار شدن روند بیشتر شود.
نکته: رشد قیمت در یک روند صعودی و افت قیمت در روند نزولی معادل حرکت قیمت در مسیر روند است.
حجم بالا با حرکات قوی قیمت در خلاف جهت روند، حاکی از تضعیف روند و یا احتمال معکوس شدن روند قیمت است.
یک افزایش شدید در حجم معاملات، به زمانی گفته می‌شود که حجم، بیش از حد نرمال بالا رفته (پنج تا 10 برابر بیشتر از حجم میانگین) و آن زمان یا دوره می‌تواند نشان دهنده پایان یک روند باشد.
این حجم بالا، نشان‌دهنده خستگی و فرسودگی روند است. این شرایط هنگامی اتفاق می‌افتد که مقدار زیادی سهام خرید و فروش شده و هیچ کس باقی نمانده تا قیمت را در مسیر روند به پیش ببرد. در این صورت، اغلب روندها خیلی سریع معکوس می‌شوند.
اندیکاتورهای حجم
در تحلیل تکنیکال برای تحلیل حجم معاملات، گاهی اوقات از اندیکاتورها کمک گرفته می‌شود.
سه مورد از اندیکاتورهای حجم: