خرید و فروش حقوقی نشانه چیست؟
یکی از موضوعات مهم در بازار بورس و معاملات سهام، خرید و فروش حقوقی است. این امر تا حدی مورد توجه برخی از سهامدارانی است که فکر می‌کنند با خرید حقوقی‌های بازار باید همگام شد، سهم مد نظر آن‌ها را باید خرید و بالعکس با فروش حقوقی باید سهم را فروخت.
این استراتژی معاملاتی به‌کل اشتباه است و نتایج جالبی از این فرآیند و عملکرد حاصل نمی‌شود. عوامل متعددی برای فرآیند خریدوفروش سهام وجود دارد که چند مورد آن شامل وضعیت سهم، نوع شرکت حقوقی و … است. همچنین سرمایه‌گذاران باید از ابزارهایی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی و شناسایی نقاط ورود و خروج به سهم، معاملات خود را مدیریت کنند. در این مقاله قصد داریم تا رفتار حقوقی‌ها در بازار بورس به‌منظور خریدوفروش سهام را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
منظور از خرید و فروش حقوقی چیست؟
در بازار سرمایه به‌طورکلی دو مدل سرمایه‌گذار وجود دارد که شامل سرمایه‌گذاران حقیقی و سرمایه‌گذاران حقوقی می‌شود. سرمایه‌گذار حقیقی به افرادی گفته می‌شود که طبق استاندارد تعریف‌شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، اقدام به دریافت کد بورسی از کارگزاری‌ها می‌کنند. شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و … ازجمله نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه هستند که به عنوان سرمایه گذار حقوقی محسوب می شوند.
رفتار حقیقی‌ها در معاملات، بیشتر شامل بازه زمانی کوتاه‌مدت بوده؛ درصورتی‌که حقوقی‌ها در چهارچوب بازه زمانی میان‌مدت و بلندمدت وارد معاملات می‌شوند. به بیان دیگر سرمایه‌گذاران حقیقی بیشتر بر موج شایعات سوار هستند و تصمیمات خود را بر این مبنا اتخاذ می‌کنند؛ اما سرمایه‌گذاران حقوقی اهمیت زیادی به شایعات و تصمیمات احساسی نمی‌دهند.
همانطور که خواندیم، رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی با هم متفاوت است. وقتی که سرمایه‌گذاران استراتژی خود را بر اساس الگوی حقوقی‌ها تدوین کنند، خرید و فروش حقوقی صورت گرفته است.
انواع سهامداران حقوقی
معمولا در فرآیند خرید و فروش حقوقی باید به این نکته توجه کرد که برخی از حقوقی‌ها فقط تعداد کمی از سهام شرکت‌ها را در اختیاردارند و نمی‌توانند تأثیر چشم‌گیری بر قیمت سهم داشته باشند. در طرف دیگر برخی از حقوقی‌ها درصد زیادی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند و می‌توانند جهت دهنده قیمت سهم در بازار باشند.
این امر تا حدودی به نفع بازار نیست و همانطور که اشاره شد، حقوقی‌هایی که درصد زیادی از سهام یک شرکت را به خود اختصاص داده‌اند، حکم تصمیم‌گیرنده جهت معاملات را دارند. چهارچوب منطقی به این شکل است که سهامداران حقیقی نیز تا حدودی باید در حوزه روند قیمتی سهم‌ها تأثیرگذار باشند که این امر مستلزم افزایش تعداد سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار و شناوری بیشتر سهام است.
آیا خرید و فروش حقوقی، نوعی سیگنال است؟
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم برخی از سرمایه‌گذاران حقیقی تصمیمات خرید و فروش خود را بر مبنای خریدوفروش حقوقی اتخاذ می‌کنند. باید این موضوع را مدنظر داشت که استراتژی و نوع اتاق فکر حقوقی‌ها به منظور خرید و فروش سهام با حقیقی‌های بازار کاملاً متفاوت است و نمی‌توان کل مبنای معاملات را بر این اصل در نظر گرفت.
این نکته قابل‌توجه است که حقوقی‌ها هم می‌توانند با یک سری تصمیمات اشتباه، جهت معاملات یا تبع بازار را به سمت اشتباهی سوق دهند. به این شکل که اگر در روزی که بازار به سمت فروش می‌رود، حقوقی‌ها هم مانند حقیقی‌ها دست به فروش بزنند یا بالعکس در روزهایی که بازار جهت خرید به خود گرفته باشد و حقوقی‌ها هم همراه با حقیقی‌های بازار دست به خرید سهام بزنند، این امر نشانگر این است که سرمایه‌گذاران حقوقی به خوبی وظایف خود را انجام نمی‌دهند.
بررسی علل خرید و فروش حقوقی‌های بازار
در بررسی‌هایی که می‌کنیم ممکن است با این سناریو مواجه شویم که حقوقی‌ها در یک سهم، یک محدوده قیمتی معین را در نظر داشته باشند و خرید خود را در آن محدوده عملی کنند. این فرآیند ممکن است دو دلیل داشته باشد:
اول این‌که سرمایه‌گذار حقوقی، سهام شرکتی خاص را ارزش‌گذاری کرده و به این نتیجه رسیده است که محدوده‌ای که به منظور خرید مشخص کرده است، مناسب بوده و دست به خرید می‌زند.
سناریو دوم به این شکل است که سرمایه‌گذار حقوقی به‌منظور حمایت‌کننده سهام وارد میدان می‌شود و محدوده مشخصی را خرید می‌کند؛ زیرا طبق اطلاعات و تحلیل‌هایشان سهام این شرکت ارزنده است.
در هر دو حالتی که توضیح دادیم، لازم است به عنوان سرمایه‌گذار حقیقی دقت داشته باشید که عمده تصمیمات خود را بر این مبنا قرار ندهید و تنها بخشی از سبد سهام خود را بر این استراتژی پیش ببرید و حتماً به حد ضرر در این تصمیم‌گیری توجه داشته باشید.
حال به‌منظور بررسی عملکرد حقوقی‌ها در فرآیند فروش سهام باید توجه کرد که آیا با فروش حقوقی‌ها ما هم باید سهم را بفروشیم یا خیر؟!
در این حالت دو عامل را باید در نظر گرفت که آیا فروش حقوقی حالت دستوری است یا خیر.
به عنوان مثال شرایطی را در نظر بگیرید که یک هلدینگ بزرگ، مالک چندین شرکت باشد و طی تصمیمات اتخاذشده، به یکی از شرکت‌ها ابلاغ می‌شود که شما نقش فروشنده سهم را عهده‌دار باشید. این امر به دلیل خروج از سهم یا تأمین نقدینگی انجام می‌شود. در این حالت، اگر سهم مد نظر از لحاظ بنیادی در وضعیت خوبی باشد، بهتر است هیجانی تصمیم نگیرید و صبر داشته باشید تا فروش حقوقی‌ها کمتر شود و بعد از آن اقدام به خرید سهم کنید.
حالت بعدی شناسایی سود توسط حقوقی است. در این حالت ممکن است سرمایه‌گذار حقوقی سهم را مثلا با قیمت ۱۵۰ تومان خریده باشد و در حال حاضر قیمت آن به ۳۰۰ تومان رسیده باشد. طبیعتا در این حالت، حقوقی در قالب فروشنده عمل می‌کند و به صورت مرحله‌ای سهام خود را به فروش می‌رساند. این نکته حائز اهمیت است که گاهی وقت‌ها، فروش حقوقی به معنای کاهش قیمت سهم نیست و نباید در این مواقع به صورت هیجانی یا احساسی با موضوع برخورد کرد. به‌عنوان‌مثال به تصویر زیر دقت کنید که نماد تاپیکو به مقاومت ۲۸۰ تومان رسیده است و حقوقی در این سهام فروشنده بوده و باعث کاهش قیمت سهم شده است.
تشخیص حقوقی خوب و بد در بازار
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که از عملکرد خرید و فروش حقوقی‌ها در استراتژی معاملات خود بهره می‌برند، باید حقوقی‌های بازار را بشناسید و بر اساس تحقیق و بررسی گذشته آن‌ها وارد عمل شوید. اگر قصد تشخیص حقوقی‌های خوب و بد بازار را دارید، یکی از کارآمدترین روش‌ها بررسی عملکرد آن‌ها در طول بازار است. بر همین اساس یک شناخت کلی از وضعیت حقوقی‌ها خواهید داشت. در همین راستا، هر سرمایه‌گذار باید به صورت روزانه عملکرد حقوقی‌های فعال در هر نماد و از طرفی وضعیت خریدوفروش سهامداران عمده در نماد شرکت را بررسی کند تا بتواند به مرور زمان دید درستی در این خصوص به دست آورد.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم از جهات مختلف به عملکرد حقوقی‌ها در فرآیند خریدوفروش سهام در بازار بورس بپردازیم. طبق مطالب گفته‌شده به این نتیجه رسیدیم که تمرکز کامل یک سرمایه‌گذار در معاملات بر مبنای خرید و فروش حقوقی یک استراتژی اشتباه بوده و شاید منجر به از دست دادن بخش عمده‌ای از سرمایه افراد حقیقی شود؛ لذا در این راستا باید به جزئیات اشخاص حقوقی مد نظر واقف باشید تا به‌صورت هیجانی تصمیم‌گیری نکنید؛ اما با رعایت برخی عوامل و تعیین حد ضرر می‌توانید بخشی از پرتفوی بورسی خود را بر مبنای عملکرد حقوقی‌ها خرید و فروش کنید.