دوشنبه 2 تیر 1399

بورس اوراق بهادار چیست؟/

بورس اوراق بهادار به معنای یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است, که در آن سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت، تحت ظوابط و مقررات خاص، مورد معامله قرار می گیرد

کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که زمینه‌ای فراهم می‌آورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تأمین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره‌مند شوند. این دو گروه سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران می‌باشند.

اصولاً در یک تقسیم‌بندی ساده، افراد جامعه را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:

  • گروه کسانی که پول، سرمایه و یا پس‌انداز دارند اما نمی‌توانند با آن کار کنند
  • گروه کسانی که توانایی انجام فعالیت‌های اقتصادی دارند اما سرمایه و پول کافی ندارند

این دو گروه علاوه بر این که یکدیگر را نمی‌شناسند و تعداد آنها نيز کم نيست داراي ويژگي‌هاي مختلفي هستند.

به عنوان مثال، همه‌ي سرمايه‌گذاران به يک اندازه پس‌انداز ندارند. برخي داراي مبالغ اندک و برخي صاحب مبالغ کلان مي‌باشند، سليقه‌ي اين افراد هم براي سرمايه‌گذاري متفاوت است، مثلاً عده‌اي تمايل به سود کم در کوتاه‌مدت دارند و عده‌اي به دنبال سود بيشتر ولي در درازمدت‌اند و ده‌ها ويژگي ديگر.

سرمايه‌پذيران نيز از ويژگي‌هاي مختلف برخوردارند، براي مثال، هر گروه در زمينه‌ي خاصي فعاليت مي‌کنند، با توجه به نوع فعاليت‌شان سودهاي متفاوتي پرداخت مي‌کنند، در اداره‌ي مراکز توليدي خود سليقه‌ي متفاوت دارند و…

حال با اين همه ويژگي‌هاي متفاوت چگونه مي‌توان بين اين دو گروه رابطه برقرار کرد تا همه‌ي آنها ضمن قبول شرايط يکديگر حاضر به شراکت شوند؟

يکي از ‌کارهاي اساسي بورس همين است که با ايجاد يک فضاي مناسب و قانونمند زمينه‌اي فراهم ‌آورد تا از طريق آن برآوردن تمامي خواسته‌هاي قانوني طرفين با حفظ حقوق آنها ميسر شود.

بورس يک مشکل بسيار بزرگ ديگر را نيز حل کرده است، به طوري که مي‌توان ادعا کرد حل اين مشکل باعث گسترش سرمايه‌گذاري و در نتيجه توسعه‌يافتگي و پيشرفت سريع‌تر کشورهاي جهان شده است.

آن مشکل اين است که اگر افراد مختلفي که با سرمايه‌هاي متفاوت وارد بورس شده و در فعاليت‌هاي اقتصادي بزرگ شريک مي‌شوند، بخواهند، در هر زمان که تصميم بگيرند، سهم و سرمايه‌ي خود را به قيمت مناسب بفروشند، بايد چه کار کنند؟

به عنوان مثال اگر فردي ۱۰۰ سهم از ۱۲۵ ميليون سهم يک کارخانه‌ي سيمان را دارا باشد و تصميم بگيرد آن را همين امروز بفروشد چگونه مي‌تواند قيمت سهام خود را مشخص کند؟ چطور مي‌تواند قيمت کارخانه را محاسبه نمايد تا براساس آن قيمت سهم خود را مشخص کند؟ چه قدر زمان، چه تعداد افراد و چقدر هزينه براي اين کار لازم است؟ و…

بورس اين مشکل را حل کرده و سازوکاري را طراحي کرده است که هر فرد با هر ميزان سهم، در هر روز تصميم به فروش سهامش بگيرد بتواند از قيمت سهام خود آگاه شود و يا حتي اگر تصميم به فروش نداشته باشد قيمت روز سهام خود را بداند.

همچنین بورس اوراق بهادار به‌عنوان یک بازار منسجم و سازمان یافته، مهم‌ترین متولی جذب و سامان دادن صحیح منابع مالی سرگردان است و با جمع‌آوری نقدینگی جامعه و فروش سهام شرکت‌ها، ضمن به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصاد جامعه از طریق تأمین سرمایه‌های موردنیاز پروژه‌ها، کاهش دخالت دولت در اقتصاد و نیز افزایش درآمدهای مالیاتی، منافع اقتصادی چشمگیری به ارمغان ‌می‌آورد و در کنار آن، اثرات تورمی ناشی از وجود نقدینگی در جامعه را نیز از بین می‌برد.