تفاوت دارایی ثابت با دارایی جاری چیست؟

در این بخش از آموزش‌های حسابداری قصد داریم دارایی ثابت (Fixed Asset) را در مقابل دارایی جاری (Current Asset) بررسی کنیم و تفاوت‌هایشان را شرح دهیم.

صورت مالی یک شرکت به طور کلی دارایی‌های شرکت را به دسته‌های مجزا تقسیم می‌کند، از جمله دارایی‌های ثابت و دارایی‌های جاری.

دارایی‌های ثابت، که تحت عنوان اموال، ماشین آلات و تجهیزات و همچنین دارایی‌های سرمایه‌ای (capital assets) نیز شناخته می‌شود، دارایی‌های مشهودی هستند که یک شرکت انتظار دارد بیش از یک دوره حسابداری از آنها استفاده کند.
 

دارایی‌های جاری، مانند وجه نقد و موجودی کالا، مواردی هستند که شرکت انتظار دارد ظرف یک سال آینده از آنها استفاده کرده و یا آنها را بفروشد.

در کل، دارایی‌های یک شرکت مواردی هستند که شرکت آنها را تحت تملک یا اختیار دارد و قصد دارد درجهت نفع کسب و کار از آنها استفاده کند. این موارد ممکن است از عملیات اولیه شرکت پشتیبانی کنند، مثل ساختمان‌های شرکت، و یا سودآفرین باشند، مانند ماشین آلات یا موجودی کالا.

دارایی‌های ثابت

در کسب و کارها، اصطلاح دارایی ثابت به مواردی اطلاق می‌شود که شرکت انتظار مصرف یا فروخته شدن این دارایی را در طی یک دوره حسابداری نداشته باشد.

این موارد منابعی نیستند که بتوان در طول تولید از آنها استفاده کرد، مانند فلزات یا کالاهایی که شرکت به منظور کسب درآمد در طول سال مالی می‌فروشد.

دارایی‌های ثابت گاهی تحت عنوان دارایی‌های مشهود نیز تعریف می‌شود زیرا آنها اغلب موجودیت فیزیکی دارند، برخلاف دارایی‌های نامشهودی مانند سرقفلی (goodwill)، حق‌نشر (copyrights)، مالکیت معنوی (intellectual property)، و علائم تجاری (trademarks).

نمونه‌هایی از دارایی ثابت شامل ابزارآلات تولیدی، وسایل نقلیه شرکت، ساختمان‌ها، اثاثیه و لوازم شرکت، و کامپیوترهای شخصی است.

استهلاک دارایی‌های ثابت

قطعا همه چیز فرسوده و مستهلک و یا ازکارافتاده می‌شود.

به محض اینکه کسب و کاری یک دارایی ثابت خریداری می‌کند و آن را به کار می‌گیرد، شمارش معکوس پایان عمر مفید این دارایی نیز آغاز می‌شود.

در طول عمر مفید دارایی‌های مشهود، می‌توان میزان استهلاک آنها را از طریق روش‌های حسابداری مشخص کرد. شرکت‌ها اغلب میزان استهلاک دارایی‌ها را به منظور کسر مالیات و دلایل حسابداری محاسبه می‌کنند.

یک دارایی هنگامی دچار افت قیمت (Impairment) می‌شود که قیمت بازفروش یا ارزش بازاری آن دارایی کمتر از ارزش ثبت شده آن در ترازنامه شرکت باشد.

دارایی ثابت در ترازنامه

دارایی‌های ثابت در ترازنامه شرکت و زیر بخش اموال، ماشین آلات و تجهیزات دیده می‌شوند. این موارد همچنین در صورت‌های مالی جریان نقدی کسب و کارها به هنگام فروش یا ارزیابی میزان استهلاک دارایی دیده می‌شوند.

در صورت‌های مالی، دارایی‌های غیرجاری، از جمله دارایی‌های ثابت، دارایی‌های سودآفرینی هستند که انتظار می‌رود بیش از یک سال از تاریخ گزارش شده دوام بیاورند.

نکات کلیدی:

• دارایی‌های ثابت مواردی از اموال شرکت هستند که از آنها انتظار می‌رود در طولانی مدت مورد استفاده قرار گیرند.
• شرکت‌ها ممکن است میزان استهلاک دارایی‌های ثابت را به منظور اهداف مالیاتی و حسابداری محاسبه کنند.
• دارایی‌های جاری دارایی‌هایی هستند که شرکت انتظار دارد در آینده نزدیک از آنها استفاده و یا آنها را تبدیل به پول کند.
• اصطلاحی دیگر برای تعریف دارایی‌های جاری دارایی‌های مشابه وجه نقد (liquid assets) است، به این معنا که این دارایی‌ها را میتوان به راحتی تبدیل به درآمد و وجه نقد کرد.

دارایی‌های جاری

دارایی‌های جاری دارایی‌هایی هستند که شرکت قصد دارد ظرف یک سال از تاریخ گزارش شده از آنها استفاده کرده و یا آنها را بفروشد. این دسته شامل وجه نقد، حساب‌های دریافتنی، و سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت می‌شود.

موجودی کالای شرکت نیز در این دسته جا می‌گیرد، از جمله مواد خام، مواد در حال تولید، و یا کالاهای نهایی. تمام این موارد تحت عنوان دارایی‌های جاری دسته بندی می‌شوند زیرا شرکت انتظار دارد تا هنگام فروش آنها وجه نقد دریافت کند. این موارد بودجه روزانه عملیات کسب و کار را فراهم می‌کنند.

به همین ترتیب، حساب‌های دریافتی برای اینکه دارایی جاری تلقی شوند باید جریان ورودی نقدی ایجاد کنند.

دارایی‌های جاری گاهی تحت عنوان حساب‌های جاری یا دارایی‌های مشابه نقد فهرست می‌شوند.

ملاحظات خاص

کامپیوتر شخصی اگر بیش از یک سال استفاده شده و به تولید کالاهایی که آن شرکت می‌فروشد کمک کند، یک دارایی ثابت و غیرجاری محسوب می‌شود.

وسیله نقلیه نیز یک دارایی ثابت و غیرجاری است اگر استفاده از آن شامل حمل و نقل و ترابری محصولات آن شرکت باشد.

با این حال، هزینه اموال، ماشین آلات و تجهیزات معمولا در صورت‌های مالی تحت عنوان هزینه خالص استهلاک انباشته (accumulated depreciation) گزارش می‌شود.

دارایی غیرجاری

به جز دارایی‌های ثابت و دارایی‌های نامشهود، سایر انواع دارایی‌های غیرجاری شامل سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستند.

سرمایه‌گذاری روی اوراق قرضه در دسته سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و دارایی‌های جاری قرار می‌گیرد درصورتیکه از آنها نرخ بازده‌ای (rate of return) بالاتر از وجه نقد انتظار برود و موعد سررسید آنها طی کمتر از یک سال آینده باشد.

اوراق قرضه با مدت طولانی‌تر در گروه سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و دارایی‌های غیرجاری جای می‌گیرند.

اگر می‌خواهید دارایی‌های یک شرکت را بررسی کنید

اگر سرمایه‌گذار در بورس یا کارمند یک شرکت سهامی عام هستید، ممکن است علاقمند به دیدن گزارش‌های شرکت از دارایی‌های جاری و ثابت آن و چگونگی تغییر این اعداد در گذر زمان باشید.

شرکت‌های سهامی عام موظفند تا این اعداد و ارقام را سالانه گزارش کرده و به صورت آنلاین منتشر کنند. این صورت‌های مالی را می‌توانید در سایت codal.ir به رایگان ببینید.