مدیریت دارایی چیست؟
با توجه به افزایش نرخ تورم، پس‌انداز دیگر گزینه مناسبی به شمار نمی‌آید. ارزش پول روز به روز کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی، همه افراد باید به فکر روشی برای حفظ دارایی‌های خود باشند. سرمایه‌گذاری تنها راهکاری است که به وسیله آن می‌توان دارایی‌ها را از گزند تورم حفظ کرد و برای این کار، باید از مهارت مدیریت دارایی استفاده شود. میزان شناخت افراد نسبت به این مقوله، بر بازده سرمایه‌گذاری اثر می‌گذارد و از این رو، در این مقاله قصد داریم به بررسی فرایند مدیریت دارایی بپردازیم.
در ادامه موارد زیر را بررسی خواهیم کرد:
o مدیریت دارایی چیست؟
o مدیریت دارایی چگونه انجام می‌شود؟
o چه افرادی مدیریت دارایی را انجام می‌دهند؟
o سرمایه مورد نیاز برای مدیریت دارایی چقدر است؟
منظور از مدیریت دارایی چیست؟
برای مدیریت دارایی تعاریف مختلفی ارائه شده است که در این بخش ما به بررسی دو نوع از تعاریف آن می‌پردازیم. تعریف اول مدیریت دارایی مربوط به دارایی‌های کمی، فیزیکی، قابل اندازه‌گیری و غیر قابل اندازه‌گیری شرکت‌ها و مؤسسات است. مدیریت دارایی‌های کمی بیشتر به منظور استفاده بهینه از تجهیزات و منابع بالفعل صورت می‌گیرد. فرایند مدیریت دارایی در یک سازمان، توسط یک گروه متشکل از کارشناسان متخصص اداره می‌شود.
تعریف دوم برای دارایی‌های مالی که از نوع کمی و فیزیکی نیستند و بیشتر نوعی خدمات مالی و سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند، ارائه شده است. این بخش از مدیریت دارایی، مسئولیت برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت سرمایه افراد و کسب بازدهی را به عهده دارد. در این مقاله بیشتر سعی داریم به مدیریت دارایی مالی بپردازیم.
با توجه به این که عمر بازار سرمایه در ایران به ۵۰ سال رسیده است، خدمات مدیریت دارایی یک خدمت نوپا با سابقه ۱۲ ساله است. جالب این است که در همین مدت تقریبا کوتاه نیز مدیریت دارایی به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای سرمایه‌گذاری بهینه شناخته شده و افراد و سازمان های زیادی از این خدمات به بهترین شکل ممکن بهره می‌برند.
مدیریت دارایی چگونه انجام می‌شود؟
اولین و مهم‌ترین رکن در مدیریت دارایی، حفظ ارزش سرمایه است. افزایش میزان سرمایه و کسب سود از دارایی مد نظر، در مرحله بعد قرار می‌گیرند. همان طور که اشاره کردیم با وجود تورم، حفظ ارزش پول امر دشواری است و از این رو، یکی از گزینه‌های خوب برای حفظ دارایی، سرمایه‌گذاری است. مدیریت دارایی با اولویت حفظ دارایی فرد، در گام اول فرایند سرمایه‌گذاری را شروع می‌کند و با چارچوب‌ها، تدابیر و سیاست‌های مختلف، برای افزایش آن دارایی برنامه‌ریزی می‌کند. همان طور که می‌دانید در مسیر سرمایه‌گذاری انتخاب‌ها و فرصت‌های بسیار زیادی وجود دارد. در پروسه مدیریت دارایی سعی می‌شود که بهترین و با ارزش‌ترین فرصت‌های ممکن در بازار تشخیص داده شود و با استفاده از آن، سرمایه‌گذاری به سمت بازدهی بیشتر سوق داده می‌شود.
چه افرادی مدیریت دارایی را انجام می‌دهند؟
کارشناسان متخصص و مدیران دارایی همان طور که در بخش قبلی گفتیم مسئولیت بررسی بازار و کشف فرصت‌های آن را بر عهده دارند. این افراد با دید حرفه‌ای و شناختی که نسبت به بازار دارند و با تکیه بر دانش خود، می‌توانند بهتر از دیگران فرایند مدیریت سرمایه و سرمایه‌گذاری را برنامه‌ریزی کنند و در همین راستا، تحلیل و ارزیابی‌های مختص به آن سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهند. معمولا کارشناسان در قالب شرکت‌های خاص، مسئولیت مدیریت دارایی افراد را به عهده می‌گیرند و آن را در بسترهای مختلفی مانند اوراق بهادار، سپرده‌های بانکی، سهام شرکت‌های مختلف، اوراق طلا و … سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در شرکت‌های مدیریت دارایی یک سری چارچوب‌ها و قوانین وجود دارد که کارشناسان این حوزه با استفاده از آن، سرمایه‌گذاری را برنامه‌ریزی می‌کنند. مدیریت دارایی بیشتر مناسب افراد و سازمان‌هایی است که بنا به هر دلیلی، زمان کافی برای مدیریت سرمایه و یادگیری فرایند سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف را ندارند. این شرکت‌ها با در نظر گرفتن عوامل مختلف تصمیم‌گیری می‌کنند؛ عواملی مانند میزان سرمایه، ریسک‌پذیری و ترجیحات سرمایه‌گذار و … .
با توجه به توضیحات ارائه‌شده، به این اصل پی می‌بریم که برای حفظ ارزش پول و سرمایه و کسب سود از آن، مدیریت دارایی و کنترل دارایی توسط متخصصان بازار به عنوان بهترین گزینه شناخته می‌شود. افراد می‌توانند از طریق شرکت‌های مدیریت دارایی برای سرمایه‌گذاری اقدام کنند. البته افراد و سازمان‌ها باید درنظر داشته باشند که انتخاب یک شرکت خوب هم از اهمیت بالایی برخوردار است. سرمایه‌گذاری در بورس با رویکرد مدیریت دارایی به واسطه شرکت‌های سبدگردان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری انجام می‌شود.
سرمایه مورد نیاز برای مدیریت دارایی چقدر است؟
هدف اصلی شرکت‌های مدیریت دارایی به نوعی افراد و مؤسسات با سرمایه‌های کلان هستند و نه سرمایه‌گذاران خرد. با سرمایه‌های کلان می‌توان بهتر عمل کرد و در بازه زمانی مشخص‌شده عملکرد بهتری نشان داد اما این به این معنی نیست که سرمایه‌گذاران خرد قادر به استفاده از خدمات شرکت‌های مدیریت دارایی نباشند.
سازوکار شرکت‌های مدیریت دارایی به گونه‌ای است که در کنار خدمات خاص برای مشتریان ویژه، یک سری فرصت‌های دیگر را برای سایر افراد می‌آفرینند. هدف این است که افرادی با سرمایه‌های کمتر نیز قادر باشند در این فرصت‌ها مشارکت کنند و در کنار حفظ سرمایه، به کسب سود بپردازند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از این فرصت‌ها از جانب شرکت‌های مدیریت دارایی محسوب می‌شوند. این صندوق‌ها با استفاده از سرمایه‌های جمع‌آوری شده از جانب افراد تأسیس می‌شود و هر شخص با توجه به میزان سرمایه‌ای که وارد صندوق کرده است در سود و زیان آن شریک خواهد بود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند. صندوق‌های درامد ثابت برای افرادی که ریسک‌پذیری پایینی دارند مناسب هستند؛ صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، ریسک و البته بازده بیشتری دارند و صندوق‌های درامد ثابت نیز حد واسط میان این دو محسوب می‌شوند. هر فرد با توجه به میزان سرمایه و ریسک‌پذیری خود می‌تواند نوع خاصی از صندوق‌ها را انتخاب کند و به این وسیله، مدیریت دارایی خود را به افراد متخصص و حرفه‌ای بسپارد. سرمایه‌گذاران باید در انتخاب نوع صندوق دقت کافی را به کار ببرند و عملکرد و سوابق آن را ارزیابی کنند. فهرست صندوق‌ها و اطلاعات مربوط به آن‌ها را می‌توانید در وب سایت fipiran.com مشاهده کنید.
سخن آخر
سرمایه‌گذاری یکی از برنامه‌های جدانشدنی از زندگی هر شخص به شمار می‌آید و در همین راستا، خدمات مدیریت دارایی از اهمیت بالایی برخوردار است. افراد و مؤسسات مختلف می‌توانند مدیریت و کنترل سرمایه خود را به شرکت‌های مدیریت دارایی بسپارند. خدمات مدیریت دارایی در دو شکل سرمایه‌گذاری در سبدهای اختصاصی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارائه می‌شود. در صورتی که شما دارای سرمایه کلان هستید و زمان کافی یا علم کافی نسبت به بازارهای مالی ندارید می‌توانید از خدمات مدیریت دارایی استفاده بفرمایید. همچنین در صورت کمتر بودن میزان سرمایه نیز می‌توانید بخشی از دارایی خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاص دهید.